هر آنچه که باید در مورد فناوری ۴K بدانید

شاید اصطلاح ۴K یکی از داغ‌ترین اصطلاحات این روزهای دنیای فناوری باشد و هر وقت حرف از کیفیت تصویر به میان آید، از آن به‌عنوان یک معیار سنجش استفاده می‌شود. این قابلیت فقط دنیای تلویزیون‌ها و سینما را تحت‌تأثیر خود قرار نداده، بلکه دوربین‌ها و ضبط تصاویر، تلفن‌های هوشمند و تبلتها، نمایشگرهای کامپیوتر و بازی‌های کامپیوتری و عملاً هر آن چیزی که با نمایش تصویر و ثبت و ضبط ویدئو مرتبط باشد را پوشش می‌دهد. در‌حال‌حاضر شاهد حضور دستگاه‌های تلویزیون با دقت تصویر ۴K و از برندهای معتبر تولیدکننده در بازار هستیم که در تشبیه آن از اصطلاح نوک قله یک کوه یخی استفاده‌شده است! در این مقاله سعی شده از نحوه پیدایش این فناوری تا استفاده از آن در پلتفرم PC و سخت‌افزارها صحبت شود و هرچه بیشتر با ۴K آشنا شویم؛ زیرا قرار است سیل ۴K ما را با خود ببرد و ما را در تصاویر باکیفیت غرق کند!

۴K چیست؟

به گزارش سافت گذر به نقل ازاپل اپس؛ به‌طورکلی هر تحولی که در بحث تصویر روی می‌دهد، به نحوی منشأ آن را باید در صنعت سینما جستجو کنیم و فناوری ۴K هم از این قاعده مستثنا نیست. اواخر دهه ۹۰ میلادی بود که سازندگان فیلم جنگ ستارگان تصمیم به استفاده از دقت تصاویر جدید دیجیتال گرفتند و قسمت اول این فیلم را باکیفیت(HD(720×۱۲۸۰ پیکسل به روی پرده بردند. در ادامه این گروه برای قسمت دوم از کیفیت (Full HD(1080×۱۹۲۰ پیکسل استفاده کرد که نتیجه بسیار رضایت‌بخش بود؛ اما همچنان یک مشکل دراین‌باره وجود داشت و آن‌هم تار دیده شدن تصویر در پرده‌های بزرگ سینما مخصوصاً برای افراد حاضر در ردیف‌های جلویی بود. به همین خاطر انجمنی تحت عنوان ابتکارات سینمای دیجیتال یا DCI شکل گرفت تا استانداردهای جدیدی را در این حوزه با توجه به نیازهای موجود تدوین کنند. نتیجه کار معرفی استاندارد ۲K در سال ۲۰۰۲ میلادی و به دنبال آن استاندارد ۴K در سال ۲۰۰۵ میلادی بود. یکی از نمونه‌های مشهور تولیدات سینمایی دنیا که با استاندارد ۴K همراه بود، فیلم آواتار ساخته جمیز کامرون است که به موفقیت‌های چشمگیری دست‌یافت (تصویر ۱).

 حقیقت این موضوع بسیار ساده ولی چشمگیر است. دستگاه‌ها و یا بهتر است بگوییم صفحه‌ نمایش‌ها و تلویزیون‌هایی که به قابلیت ۴K مجهزند و از طرفی با عنوان UHD هم خوانده می‌شوند، چهار برابر وضوح و جزئیات بیشتری را نسبت به‌دقت تصویر ۱۰۸۰p که به آنهاFull HDگفته می‌شود، ارائه می‌کنند که اگر بخواهیم ازلحاظ تعداد پیکسل مقایسه‌ای را انجام دهیم، در دقت تصویر ۴K تقریباً ۸ میلیون پیکسل نمایش داده می‌شود که ۴ برابر بیشتر از مقدار ۲ میلیون پیکسل موجود در حالت Full HD است. این اعداد و ارقام از دیدگاه علم تصویر به معنی جزئیات دقیق‌تر، بافت‌های بیشتر و همچنین امولسیونی تقریباً صاف از عکس است. در‌حال‌حاضر سرویس‌های تلویزیونی و سیستم‌های پخش تصویر مطرح در سراسر دنیا در حال ارتقاء خدمات خود و حرکت به سمت این فناوری هستند.

تفاوت Ultra HD و ۴K

اگر دقت کرده باشید اخیراً این دو اصطلاح یعنی ۴K و Ultra HD یا به‌ اختصار UHD را خیلی درکنار هم می‌بینیم و شاید خیلی‌ها فکر کنند که معنی آنها یکی است و هیچ تفاوتی بین آنها وجود ندارد؛ اما لازم است بگوییم این دو باهم فرق دارند و به‌طور کامل شبیه یکدیگر نیستند. به‌عنوان یک تفاوت ساده می‌توان گفت که ۴K یک استاندارد تولید در سینما است، ولی UHD بیشتر اشاره به ارائه تصویر و خدمات برودکستها دارد. اصطلاح ۴K از مشتقات سینمای دیجیتال (DCI) است وبنابر تعریف کنسرسیوم DCI، استاندارد ۴K دارای دقت تصویر ۲۱۶۰×۴۰۹۶ پیکسل است که دو برابر استاندارد نسل قبلی (یعنی ۲K)، محسوب می‌شود؛ اما استاندارد UHD دارای دقت تصویر ۲۱۶۰×۳۸۴۰ پیکسل است که اشاره به مرحله بعدی استاندارد Full HD پیکسل دارد. درحال حاضر تلویزیون‌ها و نمایشگرهای موجود در بازار با پانل اصلی ۴K با نسبت تصویر ۱٫۹:۱ محدود هستند و اکثر صفحه‌ نمایش‌های دارای استاندارد UHD از نسبت تصویر ۱٫۷۸:۱ پیروی می‌کنند. به کاربردن اصطلاح ۴K شاید بیشتر یک بازی تبلیغاتی باشد اما حتما ًتا الان متوجه شده‌اید که همراه اصطلاح ۴K بسیاری از برندها از UHD هم به‌صورت عبارت ۴K UHD استفاده می‌کنند. روی ‌هم‌رفته باید به این موضوع اشاره‌کنیم که تفاوت خیلی کمی بین این دو استاندارد وجود دارد و خیلی مهم نیست که ۴K به‌کار رفته شده به استاندارد سینمای دیجیتال اشاره می‌کند یا به استاندارد UHD، ولی به یاد داشته باشید اکثر موارد موجود در بازار که عنوان ۴K را با خود یدک می‌کشند به ‌دقت تصویر ۲۱۶۰×۳۸۴۰ پیکسل مجهز شده‌اند (برای مقایسه بهتر تصویر ۲ را ببینید).

بی‌تفاوت نباشید!

دلایل متعددی وجود دارد که شما هنگام خرید یک تلویزیون یا نمایشگر جدید نیم‌نگاهی هم به محصولات مجهز به این دقت تصویر داشته باشید. عکاسانی که به‌طور معمول تصاویر ثبت‌شده خود را در نمایشگرهای HD مورد بازبینی و اصلاح قرار می‌دهند، اگر این کار را در دقت تصویر ۲۱۶۰p انجام دهند، تازه متوجه جزئیات عکس‌های گرفته‌شده می‌شوند. صفحه ‌نمایش‌های ۴K جزئیات بسیار بالاتر و ظریف‌تری را ارائه می‌کنند که تا از نزدیک دیده نشود، بیش از این قابل توصیف نیست. شاید به نظر خیلی‌ها این نوآوری همانند قابلیت ۳D که چند سال پیش با سروصدای زیادی وارد بازار شد ولی الان هیچ حرفی از آن نیست و به قولی از یادها رفته، کاربردی نباشد و ارزش خرید نداشته باشد؛ اما اگر کمی دقیق به قضیه نگاه کنیم متوجه می‌شویم در این فناوری حرف از وضوح و جزئیات بالاتر بوده و این همان چیزی است که فناوری تصویری همیشه به دنبال آن بودهاست.همچنین تراکم بالاتر پیکسل‌ها در پنل‌های ۴K این امکان را به بیننده می‌دهد تا از نزدیک به تصاویر نگاه کنیم، بدون اینکه شاهد به‌هم‌ریختگی در ساختار تصویر نشان داده‌شده باشیم. معنی این جمله این است که شما با قرار گرفتن در همان فاصله که با یک صفحه ‌نمایشFull HD داشتید می‌توانید به صفحه‌نمایش‌هایبزرگ‌تر بدون هیچ‌گونه مشکلی از بابت وضوح تصویر نگاه کنید. توجه داشته باشید که تقریباً اکثر تلویزیون‌های ۴K و UHD در سایزهایی بزرگ‌تر از ۵۰ اینچ عرضه‌ شده‌اند.

ویدئو پروژکتور ۴K

آن‌طور که تلویزیون‌ها و صفحه‌نمایش‌های ۴K و UHD در حال رشد و توسعه هستند، ویدئو‌پروژکتورهای مجهز به این دقت تصویر خیلی حضور پررنگی ندارند. درحال‌حاضر تنها مدل‌هایی که می‌توان نام برد مربوط به شرکت سونی است. مدل‌هایی مثل VPL-VW500ES و VPL-VW600ES برای محیط‌های خانگی و کوچک و VPL-VW1100ES در سطح حرفه‌ای طراحی و تولید شده‌اند؛ اما مطمئناً در سال ۲۰۱۵ میلادی شاهد حضور گسترده این محصولات در کنار مدل‌های متنوع تلویزیون‌ها و صفحه ‌نمایش‌های ۴K خواهیم بود (تصویر ۳).

سطح قیمت

موج اول از تلویزیون‌های ۴K که خودنمایی کردند، ابعاد بسیار بزرگی داشتند. در ابتدا شرکت‌هایی مثل سونی و ال‌جی هر دو پنل‌هایی با ابعاد ۸۴ اینچ را عرضه کردند کهال‌جی مدل ۸۴LM960V و سونی مدل KD-84X9005 را روانه بازار کردند. درنتیجه قیمت‌ها یارائه ‌شده برای این محصولات هم بسیار بالا بود به‌طوری‌که برای خرید این تلویزیون‌ها چیزی در حدود ۳۰ هزار دلار باید پرداخت می‌شد (تصویر ۴ محصول ارائه‌شده از سوی ال‌جی را نمایش می‌دهد که قبلاً در مجموعه سخت‌افزار بررسی و کالبدشکافی شده است).

 در این حین سامسونگ هم از قافله عقب نماند و مدل ۸۵ اینچی مطرح خود را با نام S9 و قیمتی بالاتر یعنی ۴۰ هزار دلار عرضه کرد (تصویر ۵).

با این‌حال کاهش ابعاد صفحه‌نمایش و حضور برندهای سطح پایین باعث شدند که قیمت‌ها شدیداً کاهش یابد. همیشه این موضوع را به یاد داشته باشید که پشتیبانی از دقت تصویر ۴K به ‌هیچ‌عنوان تضمین‌کننده کیفیت تصویر بالاتر نیست و در کنار آن عوامل مهمی مثل موتور پردازشی تصویر هم دخیل‌اند. در‌حال‌حاضر یکی از محصولات پرفروش بازارهای جهانی تلویزیون ۶۵ اینچ سونی با مدل KD-65X9005B است که قیمتی در حدود ۳۵۰۰ دلار دارد (تصویر ۶).

 ابعاد در برابر ۴K

بعد از ارائه تلویزیون‌های ۴K با ابعاد بزرگی مثل ۸۴ و ۸۵ اینچ، شاهد حضور مدل‌هایی با ابعاد کوچک‌تر هستیم. در مدت ‌زمانی کوتاه، ابعاد صفحه‌نمایش‌ها به ۶۵، ۶۰ و ۵۵ رسیدند که با توجه به فضاهای کوچک آپارتمانی، اندازه ۵۵ اینچ یکی از محبوب‌ترین‌ها به شمار می‌آید؛ اما به عقیده بسیاری از افراد اگر ابعاد از این هم کوچک‌تر شود، شاید تجربه خوبی در تصاویر ارائه‌شده مشاهده نشود. دلیل این موضوع هم این است که همزمان با کوچک‌تر شدن صفحه‌نمایش، شاهد کاسته شدن تراکم پیکسلی قابل‌تشخیص توسط چشم انسان خواهیم بود. همچنین بین دقت تصویر یک صفحه‌نمایش و فاصله تماشای آن نیز یک رابطه انکارناپذیر وجود دارد. جالب اینجاست که اخیراً شرکت ال‌جی با عرضه مدل ۴۰ اینچی با نام ۴۰UB8000 و قیمت مناسب ۱۲۰۰ دلاری تا‌حدودی قواعد بازی را به هم زده است (تصویر ۷).

 البته عرضه صفحه‌نمایش‌های پلتفرم PC با ابعاد کوچک‌تر مثل ۳۲ و ۲۸ اینچ را قبلاً شاهد بودیم، اما در مورد تلویزیون‌ها شاید این مورد کمی عجیب به نظر برسد. البته نرخ فریم بالا در تصاویر تلویزیونی که خدمات تصویر با وضوح UHD را به مشتریان ارائه می‌کنند، شاید محدودیت ابعاد کوچک در مورد تلویزیون‌های ۴K را از میان بردارد و بعد از این شاهد حضور محصولات متنوع در ابعاد ۴۰ اینچ نیز باشیم.

فاصله ایده‌آل

تجربه تماشای تصویر در تلویزیون‌های ۴K بسیار دلنشین‌تر از مدل‌های Full HD است. از بسیاری جهات می‌توان مشاهده تصویر در دستگاه‌های ۴K و UHD را مشابه تماشای فیلم در سینما دانست. در سینماهای قدیمی که سالن آنها مانند یک جعبه کفش بود، اکثر تماشاچیان در فاصله‌ای ۳ تا ۵ برابری ارتفاع تصویر از پرده نمایش قرار می‌گرفتند چون مشاهده تصویر از آن فاصله راحت‌تر و لذت‌بخش‌تر بود؛ اما سینماهای امروزی حالت عریض‌تری به خود گرفته‌اند و فاصله بهینه تا پرده نمایش در حدود ۱,۵ برابر ارتفاع تصویر است. با این دیدگاه شما حتماً متوجه شده‌اید که راحت‌ترین حالت برای دستیابی به تجربه خوب تصویر چیست. حالا با توجه به این تفاسیر، اگر به فضای داخل خانه برگردیم متوجه می‌شویم که بهترین فاصله برای نشستن و تماشای تصویر در یک تلویزیون ۶۵ اینچی با دقت تصویر ۴K، در حدود ۵/۱ متر است. با این شیوه شاید در مورد چیدمان اسباب‌اثاثیهمنزل خود کمی با مشکل مواجه شوید، اما می‌تواند فاصله دو یا سه متری را نیز راضی‌‌کننده و مناسب دانست.

فناوری OLED 4K

OLED مخفف عبارت Organic Light Emitting Diode و به معنای دیودهای ارگانیکی پخش‌کننده نور است. صفحه‌نمایش‌هایی که با این فناوری ساخته می‌شوند از ویژگی‌های منحصربه‌فردی برخوردارند که می‌توان از مصرف انرژی بسیار پایین، ضخامت بسیار کم و وزن سبک به‌عنوان مهم‌ترین آنها اشاره کرد. صفحه‌نمایش‌هایOLED خیلی وقت است که در کنار ما حضور دارند، اما تاکنون بیشتر در ابعاد کوچک رایج بوده‌اند. شاید دلیل اصلی آن این باشد که تولید صفحه‌نمایش‌های بزرگ با این فناوری بسیار گران تمام می‌شود. پس با این اوصاف باید از تلویزیون‌هایOLED به‌عنوان محصولاتی دست‌نیافتنی یاد کرد و این خیلی جای افسوس دارد چون فناوری OLED با رنگ‌های پرطراوت، عمق زیاد رنگ مشکی و روشنایی بالا واقعاً خیره‌کننده است. بعضی از تولیدکننده‌های بزرگ و مطرح مثل ال‌جی فناوری OLED را با تلویزیون‌های ۴K ترکیب نموده و آنها را روانه بازار کرده‌اند. اگرچه شاهد حضور برخی مدل‌های نامبرده شده در بازار هستیم، اما شاید قیمت بالای آنها اجازه ندهد این دستگاه‌ها حداقل تا یکسال دیگر به محصولات رایج مورد استفاده توسط مردم تبدیل شوند (تصویر ۸).

HDMI 2.0

HDMI 2.0 آخرین نسخه ارتقایافته استاندارد HDMI است. اگرچه HDMI نسخه ۱,۴ برای ارائه ویدئو ۴K کافی است، اما نرخ فریم انتقال تصویر در این حالت بر روی سی فریم بر ثانیه محدود می‌شود. این میزان برای اکثر فیلم‌ها کفایت می‌کند، اما پخش‌کننده‌های تلویزیونی به دنبال نرخ فریم‌های بالاتر برای ارائه خدمات خود هستند. استفاده از HDMI 2.0 میزان پهنای باند تبادل داده را تا ۱۸ گیگابیت بر ثانیه افزایش می‌دهد و از ویدئو ۴K تا نرخ ۶۰ فریم بر ثانیه پشتیبانی می‌کند. البته در‌حال‌حاضر تعداد محصولاتی که به این قابلیت مجهز باشند بسیار محدود است و تنها برخی محصولات همچون تلویزیون ۶۵ اینچی پاناسونیک TX-L65WT600 دارای پورت HDMI 2.0 است. البته این به معنی نادیده گرفتن دیگر تلویزیون‌های بازار فاقد این پورت نیست. برای مثال مدل‌هایی از فیلیپس و سامسونگ وجود دارند که با استفاده از تیونرهای مخصوصی قابلیت بهره‌مندی از این ویژگی را به خود اختصاص می‌دهند. برخی شرکت‌ها مثل سونی نیز برای مدل‌های اولیه خود از پیاده‌سازی و اجرای یک Firmware جدید خبر داده‌اند که به‌واسطه آن تزریق رنگ بیشتری به پیکسل‌های تصویر انجام می‌شود و این‌کار نرخ فریم بهبودیافته‌ای را از همان پورت HDMI 1.4 ارائه می‌دهد.

فناوری ۸K

اگر دقت تصویر ۴K‌ چهار برابر وضوح بالاتری نسبت به‌دقت Full HD داشته باشد، پس دقت تصویر ۸K شانزده برابر آن وضوح را به شما ارائه می‌کند. درواقع صفحه‌ نمایش‌های ۸K شامل ۳۳ میلیون پیکسل هستند. این دقت تصویر فراتر از هر فناوری موجود به‌کار رفته شده در صفحه‌نمایش‌ها است. در‌حال‌حاضر فقط یک کمپانی پخش تصویر ژاپنی با نام NHK از این فناوری استفاده کرده و گفته قصد دارد تا آن را تجاری‌سازی کند. این فناوری که با عنوان Super Hi-Vision هم شناخته می‌شود، در مراسم المپیک سال ۲۰۱۲ لندن مورداستفاده قرار گرفته است. همچنین NHK متعهد شده تا بازی‌های المپیک ۲۰۲۰ توکیو را با این وضوح تصویر منتقل کند؛ اما آوردن فناوری ۸K به بازار امروز یک چالش بسیار بزرگ را در‌بر‌دارد و شاید شدنی نباشد چون هنوز زیرساخت‌های لازم و همین‌طور نیاز استفاده از فناوری ۴K به اندازه کافی نهادینه نشده و کشش برای مقادیر بالاتر از آن امری نشدنی محسوب شود. موضوع دیگر اینکه به دلیل کیفیت تصویر و مقادیر پیکسل بسیار بالا، برای بهره‌مندی از فناوری ۸K به حداقل ابعاد صفحه نمایش ۸۴ اینچ نیاز است که همین امر هم نشان از عدم‌توانایی برخی از تولیدکنندگان تلویزیون و همینطور شبکه‌های تلویزیونی در ارائه محصول و خدمات دارد. پس سعی کنید پله‌ها را پشت سرهم طی کنید و هوس پرش نداشته باشید. اگر از تلویزیون‌هایی با دقت Full HD استفاده می‌کنید، در مرحله بعد باید به دنبال یک محصول مناسب با شرایط خود در رده ۴K باشید و صبور باشید تا گذشت زمان و پیشرفت‌های حاصل شده، فناوری ۸K را برای استفاده فراهم کند (تصویر ۹).

استاندارد تصویر H.265 و کدک تصویر HEVC

کیفیت تصاویر با دقت تصویر ۴K‌ تقریباً چهار برابر بیشتر از تصاویر Full HD است و همین امر باعث شده هر فریم ویدئو در حالت ۴K چهار برابر بزرگ‌تر از فریم‌های ویدئو در حالت Full HD باشد و این به معنی حجم بالاتر برای این ویدئوها محسوب می‌شود. در سال ۲۰۱۳ گروه‌های مختلف فعال در صنعت رسانه تصمیم به معرفی فرمت‌های فشرده‌سازی جدیدی نمودند تا کیفیت تصاویر بالاتر ولی درعین‌حال با پهنای باند کمتر ارائه کنند. به همین منظور H.265 و HEVC معرفی شدند (تصویر ۱۰).

این دو کدک ویدئویی تقریباً مشابه هم هستند و با همکاری نزدیک گروه‌های استاندارد سازی تصویب شده‌اند. HEVC مخففHigh Efficiency Video Coding است و به معنی کد کردن ویدئو با بازدهی بالا است. این استاندارد جدید جایگزین استاندارد AVC شده که نام دیگر آن MPEG-4 Part 10 است. AVC بسیار موفق عمل کرده، اما هدف از معرفی HEVC کاهش حجم ویدئو با حفظ کیفیت آنها است. H.265 هم جایگزین H.264 شده که از لحاظ استانداردها خیلی به AVC نزدیک بود. با به میدان آمدن تلویزیون‌ها و نمایشگرهای ۴K و UHD استفاده از H.265 و HEVC به یک امر ضروری تبدیل شده است. استاندارد H.265 همچنین قابلیت پشتیبانی از دقت تصویر ۸K را دارا است. این استاندارد برای افزایش کارایی و بهره‌وری کد‌گذاری H.264 مطرح شد تا با کاهش میزان بیت ریت، کیفیت تصویری بهتر ارائه شود. H.264 پیچیدگی بسیار زیادی را با خود به همراه داشت ولی H.265 پیچیدگی‌های محاسباتی را کاهش و میزان فشرده‌سازی را تقویت ساخته و تأخیر در کدگذاری را کم کند. درحالی‌که H.264 تنها قادر به انتقال دقت تصویر SD با پهنای باند یک مگابیت بر ثانیه است، H.265 با همین پهنای باند قادر است دقت تصویر HD را منتقل کند. این استاندارد جدید با گسترش سریع می‌تواند تا ۵۰ درصد بازدهی بیشتری را نسبت به نسل قبلی داشته باشد و حداقل تا ۲۰ درصد از هزینه‌های تحمیلی را کاهش دهد و علاوه بر آن پهنای باند کمتر و کیفیت تصویر بالاتری را ارائه کند.

PC و قابلیت ۴K

درست مثل زمانی‌که از یک مانیتور ۲۴ اینچ با دقت تصویر Full HD به یک مانیتور ۳۰ اینچ با دقت تصویر ۱۶۰۰p کوچ می‌کنید و دنیای تصویر برای شما کاملاً دگرگون می‌شود، حالا همان حال و هوا با غلظتی بیشتر هنگام حرکت به سمت یک مانیتور ۳۲ اینچ با پنل ۴K برای شما ایجاد می‌شود که واقعاً وصف‌نشدنی است. سطح جزئیات قابل مشاهده در صفحه نمایش این مانیتورها واقعاً شگفت‌انگیز است و مطمئناً اگر بازی مثل Battlefield Hardline را با این دقت بازی کنید، دهان شما به مدت طولانی به حالت تعجب باز خواهد ماند! و در یک کلمه می‌توان گفت بازی کردن در حالت ۴K خارق‌العاده است (تصویر ۱۱).

 برای بهره‌مندی از قابلیت ۴K‌ و پردازش این حجم از پیکسل، شما نیاز به یک پردازنده گرافیکی قدرتمند دارید. خوشبختانه دو شرکت بزرگ سازنده پردازنده‌های گرافیکی، یعنی AMD و NVIDIA محصولاتی را به بازار عرضه کرده‌اند که این نیاز را کاملاً برطرف می‌کند. هر چقدر تجربه داشتن یک مانیتور ۴K و مشاهده تصویر و یا بازی کردن در آن لذت‌بخش است، همانقدر نیاز به داشتن یک سیستم سخت‌افزاری قوی که هزینه بالایی را به شما تحمیل می‌کند، بیش از هرچیز ضروری خواهد بود. جالب است بدانید حتی یک کارت گرافیک بسیار قوی و گران‌قیمت مثل GeForce GTX Titan با مقدار شش گیگابایت حافظه رم و یا Radeon R9 290X با حافظه چهار گیگابایتی، در بازی‌های امروزی و دقت تصویر ۴K با بالاترین میزان جزئیات، به سختی می‌توانند حتی به نرخ فریم ۳۰ فریم بر ثانیه دست یابند! مطمئناً با پایین آوردن سطح جزئیات و کم کردن برخی از گزینه‌ها در تنظیمات گرافیکی بازی‌ها، می‌توان به نرخ فریم بالاتر دست یافت، اما با این همه هزینه که برای سخت‌افزار و صفحه نمایش انجام شده اصلاً خوشایند نیست که چنین کاری را انجام دهیم. فناوری ۴K امروز به یک تهدید جدی برای کارت گرافیک‌های تک‌پردازنده‌ای و سطح بالا تبدیل شده است؛ اما حالا که نمی‌توان با یکی از این کارت‌ها به نرخ شصت فریم بر ثانیه رسید، فقط یک راه‌حل باقی می‌ماند و آن افزودن کارت‌گرافیک دوم به سیستم است که بیان کننده استفاده از حالت SLI برای کارت‌های گرافیک NVIDIA و CrossfireX برای کارت‌های گرافیک AMD است.

از سخت‌افزار قوی که بگذریم، مسئله مهم دیگر، انتخاب یک صفحه نمایش مناسب برای برآورده کردن نیازهای کاربر است. شاید اگر انتخاب صفحه نمایش فقط به نوع پنل مثل TN یا IPS و همینطور ابعاد مثل ۲۴ یا ۳۰ اینچ محدود بود، مشکلی وجود نداشت، اما باید بدانید پیچیدگی‌های دیگری نیز وجود دارند که می‌تواند انتخاب را کمی دشوار سازند. در کنار سؤال مطرح‌شده در مورد استفاده از پنل IPS با دقت رنگ بالا و زاویه دید بسیار خوب و یا پنل TN و محدودیت‌های موجود در آن، موارد دیگری مثل دقت تصویر، نرخ به‌روز‌رسانی تصویر، تراکم پیکسلی و یا حتی قابلیت پشتیبانی از فناوری G-sync انویدیا هم باید هنگام خرید مدنظر شما قرار گیرند (البته تمام موارد ذکر شده فقط به نیاز شما بستگی دارد). ممکن است کاربری شما برای بازی کردن باشد یا ویرایش عکس، فیلم و تولید انیمیشن و یا اینکه محدودیت بودجه دارید و یک محصول معمولی در این رده برای شما کافی است.مانیتورهای ۴K همچنان در مراحل اولیه رشد خود هستند و هنوز به اندازه تلویزیون‌ها تنوع بالا ندارند؛ اما در طول سال آینده یعنی ۲۰۱۵ میلادی شاهد حضور مدل‌های مختلفی از این مانیتورها خواهیم بود. نکته جالب درباره صفحه نمایش‌های ۴K، کاهش قیمت قابل توجه در همین تعداد کم موجود در بازار است به طوری‌که در برخی مدل‌ها قیمت از ۳۵۰۰ دلار به ۱۰۰۰ دلار نیز رسیده است و این کاهش قمیت با ورود مدل‌های جدید تشدید خواهد شد.

کلام آخر

همیشه استفاده از یک فناوری جدید جذابیت‌های خاص خودش را دارد. یکی دو سال پیش بود که تب استفاده از فناوری نمایشگرهای سه‌بعدی (۳D) بسیار داغ بود و هنگام گذشتن از فروشگاه‌های صوتی و تصویری، این عنوان بیشترین تبلیغات را به خودش اختصاص داده بود. به نظر خیلی‌ها فناوری سه‌بعدی بیشتر یک شعار تبلیغاتی بود و کاربرد زیادی در بین افرادی که از این نوع محصولات استفاده می‌کردند نداشت و شاید کاربرد آن توسط بیشتر کاربران، به تعداد انگشتان دست هم نرسد؛ اما بعد از گذر از این فناوری شاهد حضور عنوانی تحت ۴K و Ultra HD هستیم که شاید گاهی عنوان ۴K Ultra HD را با هم ببینیم.

مطمئناً این فناوری را نمی‌توان یک اصطلاح تبلیغاتی دانست چون در اینجا بحث وضوح تصویر مطرح است و حتماً یک پیشرفت در زمینه کیفیت تصویر اتفاق افتاده است. امروزه تولیدکنندگان مطرحی همچون سونی، سامسونگ، ال‌جی، پاناسونیک، شارپ، توشیبا و کمپانی‌های دیگر محصولات متعددی را با مشخصات و قیمت‌های متنوع معرفی و روانه بازار نموده‌اند که به‌واسطه آن رقابت خوبی در این حوزه شروع شده است؛ اما با تمام ویژگی‌هایی که برای این فناوری برشمردیم، بعضی موارد منفی در مورد تلویزیون‌های پشتیبانی‌کننده از ۴K یا UHD وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم. مورد اول که شاید مهم‌ترین ضعف باشد، قیمت محصولات عرضه شده با این قابلیت است.

همانطور که در بالا اشاره شد، شرکت‌های زیادی اقدام به تولید و عرضه محصولات مبتنی با این فناوری نموده اما این محصولات به دلیل قیمت بالا از استقبال خوبی برخوردار نشده‌اند. مورد بعدی بحث درباره ابعاد تلویزیون‌ها است. همانطورکه در تاریخچه فناوری ۴K هم اشاره شد، ظهور و بروز این فناوری از دل سینما و ابعاد بزرگ پرده نمایش بود. در واقع مزیت اصلی منتقل شده از طریق این فناوری بواسطه یک صفحه نمایش بزرگ ایجاد می‌شود و به همین دلیل شاهد حضور ابعاد بالای تلویزیون‌های ۴K در بازار هستیم.

شاید محدودیت فضا مخصوصاً در زندگی آپارتمان‌نشینی امروزی، یک مانع بزرگ در استقبال از این محصولات بعد از قیمت باشد. البته اخیراً شاهد معرفی و تولید مدل‌های ۴۰ اینج مجهز به این فناوری بودیم که همانطور که گفته شده، در ابعاد کوچک تمام مزایای این فناوری آن طورکه باید، به بیننده منتقل نمی‌شود. مورد آخر هم به محتوای قابل نمایش بر می‌گردد. با توجه به حضور تلویزیون‌های Full HD، هنوز خیلی از دارندگان تصویر به منبع مناسب و یا محتوایی با این حد کیفیت دسترسی ندارند چه برسد به محتوایی با ۴ برابر وضوح بالاتر که یافتن آن برای بسیاری واقعاً مشکل است.