بحثی در مورد ازدواج ها و طلاق های متعدد امام حسن (ع)
مشخصات کتاب:
نویسنده : فصلنامه کوثر شماره 53
ناشر : ماهنامه کوثر
عناوین اصلی کتاب شامل:
مقدمه؛ امام حسن و تهمت طلاق؛ پاسخ ما؛ پایه گذار شبهه ؛ واقعیت چیست؟؛ پاورقی
یکی از آفت های بزرگ و ویرانگری که در تاریخ اسلام بروز کرد و در دوره هایی شیوع و رواج بسیار داشته، جَعْل و وضع حدیث است. ساختن حدیث و انتساب آن به پیشوایان دینی به انگیزه های سیاسی، مذهبی و... از دوران حکومت بنی امیه، نضج گرفت و در دوران بنی عباس دوام یافت.
جعل و وضع، گاه برای پیراستن شخصیت های منفور و آلوده حاکم اموی و عباسی صورت می پذیرفت و گاه برای تخریب و ضربه زدن به شخصیت های برجسته.
امام حسن مجتبی علیه السلام، سبط اکبر پیامبر صلی الله علیه و آله و دومین امام معصوم، از شخصیت هایی است که تیر مسموم وضع و جعل آن بزرگوار را نشانه رفته و نسبت های ناروایی در قالب حدیث و روایت به وی داده شده است. روایت هایی از امامان شیعه نقل شده که ایشان، بسیار ازدواج می کرد و بسیار طلاق می داد تا آنجا که پدرش حضرت علی علیه السلام بر منبر رفت و مردم کوفه را از این امر بر حذر داشت.
این روایت ها که مبنای تحلیلهای نادرستی پیرامون شخصیت آن بزرگوار قرار گرفته، زمینه برداشت های فقهی قابل تأملی نیز شده است. مع الاسف، این روایت ها هم در منابع حدیثی و تاریخی شیعی آمده و هم در کتاب های تاریخی اهل سنت.
حال، سخن این است که آیا این نقل ها از صحت و سلامت تاریخی برخوردار است و آیا چنین بوده که امام مجتبی علیه السلام این حد، ازدواج می کرد و طلاق می داد که یک بحران خانوادگی را برای آل علی علیه السلام سبب شود؟
شواهد تاریخی، عقیدتی فراوان در دست است که نادرستی این نقل را روشن می سازد و بهترین راه برای نقد نیز همین است. این که برخی پژوهشگران به جای نقد این مطلب به نقد نویسندگان و کتاب ها پرداخته اند و محاسن برقی، قوت القلوب و... را زیر سؤال برده اند، شاید قرین صحت نباشد، چرا در همین کتاب و از همین نویسندگان، مطالب فراوان و درستی نقل شده و مورد اعتماد و استناد است.
به سخن دیگر، به جای آن که نادرستی یک یا چند نقل به اثبات رسد، روا نیست، یک کتاب یا یک مجموعه از رده خارج گردد.