قلب را همه حیوانات هم دارند. در عرفان می‌گویند قلب لطیفه‌ای است که تعلقش به این عضو فیزیکی است. در هر صورت منظور از قلب، باطن انسان است. هیچ عاقلی نمی‌پذیرد که در ظاهر خلاصه شده باشد. روایتی از امام محمد باقر (ع) داریم که قلب را در معنای عقل لحاظ کرده‌اند. همچنین در بعضی روایات به معنای نفس است. در علوم معنوی علم به دو بخش علم مکاشفه و علم معامله تقسیم می‌شود. علم مکاشفه علمی نیست که در کتب ثبت شود و از اسرار خداوند به حساب می‌آید. آن چیزی که از ما در قبر و قیامت می‌خواهند علم معامله است و ما در اینجا مسئولیت داریم. علم معامله یعنی علم وظایف بندگان.