نکسوس در پیچ‌ و خم مشکلات

شروع مشکل

به گزارش سافت‌گذر به نقل از زومیت؛ با ارایه گوشی‌های هوشمند و تبلت‌های سری نکسوس، عدم حمایت این محصولات از کارت حافظه مورد توجه منتقدان قرار گرفت. مشکل بزرگ، تنها عدم پشتیبانی از کارت حافظه نبود چرا که محصولات اپل و بسیاری از محصولات دیگر شرکت‌ها نیز فاقد این ویژگی نه‌ چندان حیاتی هستند. بحث اصلی پیرامون ارائه سری نکسوس به‌ خصوص Nexus S، Nexus 4 و Nexus 7 با حافظه‌های 8 و 16 گیگاباتی بود. (البته Nexus S فقط با حافظه 16 گیگابایت در دسترس بود.) عملا کاربران هیچ گزینه‌ای برای پرداخت بیشتر و دریافت نکسوس خود با حافظه‌های داخلی 32 و 64 نداشتند. همانطور که مستحضرید آیفون در نسخه‌های 16، 32 و 64 ارایه می‌شود و حتی گلکسی‌های سامسونگ که از کارت حافظه نیز پشتیبانی می‌کنند دارای نسخه‌های 32 گیگابایتی نیز هستند. در همین راستا سوالات بسیاری برای کاربران و منتقدان به‌وجود آمد که چرا گوگل حاضر نیست در ازای دریافت وجه بیشتری از مشتری تنوع بیشتری به محصولات خود دهد. برای جواب به این سوال بهتر است در ابتدا به مشکلات محصولات با حافظه‌های داخلی پایین بپردازیم.

چرا حافظه‌های 8 و 16 جوابگوی نیاز مشتریان نیست؟

گوشی‌های اندرویدی با حافظه داخلی 16 گیگابایت در بهترین حالت می‌توانند 12 گیگابایت فضای خالی را در اختیار صاحبان خود قرار دهند. این 12 گیگابایت برای یک کاربر معمولی که با چند نرم‌افزار یا بازی کم حجم و چندین عکس و کلیپ سروکار دارد کافی خواهد بود ولی برای کسی که استفاده بیشتری از گوشی هوشمند خود می‌کند بی‌شک مشکل آفرین خواهد شد.

گوشی‌ها و تبلت‌های هوشمند امروزی، به‌ خصوص سری نکسوس از قدرت پردازشی و سخت‌افزاری بالایی بهره‌مند می‌باشند، در نتیجه از توانایی لازم برای اجرای برنامه‌های سنگین، بازی‌های سه‌بعدی با کیفیت و فیلم‌های Full HD نیز برخوردارند. حتی شکار عکس‌هایی با سنسورهای مگاپیکسل بالا و فیلم‌های Full HD در دایره توانایی این محصولات به خوبی گنجانده شده است. تمامی موارد ذکر شده که کیفیت بالایی از تعامل را با کاربر خود رقم می‌زنند حجم بالایی از حافظه وسیله خود را اشغال می‌کنند. بازی‌هایی مثل Real Racing 2، Shadow Gun، Asphalt 7 و... حجمی در حدود یک گیگابایت اشغال می‌کنند. برنامه‌های مشهوری نظیر Flipboard، Currents و.... نیز بعد از مدتی استفاده به بیش از 70 مگابایت فضا نیاز دارند. تصویربرداری Full HD با گوشی نیز که خود حکایت آشنایی از نیاز به حجم بالا برای همگان دارد. با این اوصاف 12 گیگابایت فضا با چند بازی با کیفیت، چندین برنامه حیاتی، چندین فیلم و عکس و حتی تعدادی eBook به مرز پیغام آشنای "Memory is full" می‌رسد. این‌جاست که برای نصب هر برنامه نیاز به پاک کردن برنامه‌های دیگر است و در هنگام مواجهه با یک صحنه زیبا، راهی جز پاک کردن دیگر عکس‌های موجود در گوشی نیست.

یکی از منتقدین سی‌نت می‌گوید:

ممکن است خرید مدل ۳۲ گیگابایتی و پرداخت ۴۵۰ دلار هزینه کار خوبی نباشد اما اگر برای خریدن مدل ۱۶ گیگابایتی ۳۵۰ دلار بپردازیم، بیشتر پشیمان خواهیم شد!

نقش حافظه‌های ذخیره‌سازی ابری

عملا تعداد بسیار زیادی از خریداران محصولات نکسوس را مردم کشورهای متوسط دنیا تشکیل می‌دهند که به اینترنت پرسرعت نسل چهارم دسترسی ندارند. نسل چهارم که شروع آن از سال 2008 کلید خورد، قرار بود تا سال 2012 در جهان فراگیر شود که به دلیل مشکلات اقتصادی، تقاضای پایین و کوتاهی‌های صورت گرفته به چند کشور پیشرفته جهان از جمله امریکا محدود شد. با این وجود برای مردم همین کشورهای پیشرفته که به نسل چهارم و اینترنت پرسرعت دسترسی دارند، استقبال از مدل‌های 32 گیگابایتی بیشتر از مدل‌های 16 گیگابایتی است. چرا که دسترسی به حافظه‌های ذخیره‌سازی ابری بیشتر نیاز به پرداخت هزینه خواهد داشت و هنوز به دلایل بسیاری از جمله اعتماد مشتریان، استفاده از آن‌ها فراگیر نشده است. با این وجود روند استفاده از حافظه‌های ابری در کشورهای فاقد ارتباطات نسل چهارم که عمده مشتریان نکسوس را تشکیل می‌دهند کند و ناامیدکننده پیش می‌رود. توماس اوگوستسون، یکی از کارشناسانی که بیش از ۱۵ سال در زمینه شبکه‌های مخابراتی فعالیت داشته است دلیل استقبال کم کاربران فناوری نسل چهارم را قیمت بسیار بالای آن و از طرف دیگر هم کمبود سخت افزار مناسب می‌داند. در نتیجه حافظه‌های ابری نمی‌تواند فعلا راهکار مناسبی برای رفع نیاز مشتریان نکسوس به حافظه بیشتر باشد.

چرا اکثر شرکت‌های تمایلی به تولید محصولاتی با پشتیبانی از کارت حافظه ندارند؟

متیس دارتی ، مدیر سرویس‌های گوگل برروی اندروید، در پاسخ به پرسش کاربران در رابطه با عدم پشتیبانی ابزارهای نکسوس از کارت حافظه، اینچنین می‌گوید: افزایش حافظه ذخیره سازی از طریق کارت‌های حافظه باعث سردرگمی کاربر می‌شود.

همه از ایده استفاده از کارت‌های حافظه استقبال می‌کنند، اما در حقیقت این قابلیت تنها باعث سر در گمی کاربران می‌شود. اگر شما یک عکس یا ویدیو یا موزیک را در تلفن یا تبلت خود ذخیره کنید، این فایل‌ها کجا جای می‌گیرند؟ آیا برروی تلفن ذخیره می‌شود؟ یا برروی کارت حافظه؟ آیا باید هر بار که فایلی ذخیره می‌شود از کاربر پرسیده شود که فایل برروی کدام حافظه ذخیره شود؟ یا باید این موضوع در بخش تنظیمات تعیین گردد. اگر کاربر کارت حافظه را از تلفن یا تبلت خود جدا کند، چه اتفاقی رخ خواهد داد؟

به نظر شما موارد ذکر شده باعث سردرگمی کاربران می‌شود؟!

بی‌شک ذخیره بر روی دو حافظه متفاوت سردرگمی اندکی در پی دارد ولی نه به آن شدتی که مدیر سرویس‌های گوگل از آن یاد می‌کنند. مگر نه این است که با یک بار تنظیم بخش دوربین دستگاه، تمام عکس‌ها و فیلم‌های گرفته شده بر روی کارت حافظه ذخیره می‌گردد. در حقیقت ذخیره کردن فایل‌ها بر روی دو حافظه متفاوت سردرگمی کمی را به دنبال دارند. حال آنکه بسیاری از کاربران به پوشه‌های تو در توی سیستم عامل‌های PC خود عادت کرده و با اضافه شدن مموری کارت به دستگاه خود دچار سردرگمی نمی‌شوند. پس بهتر است برای جواب به مشکل حافظه داخلی نکسوس 4 و عدم حمایت از مموری کارت در ابزارهای نکسوس سراغ موضوعات دیگری را بگیریم.

در کنار مشکل ضعیف و کمرنگ سردرگمی، می‌توان به کیفیت متفاوت کارت‌های حافظه، سرعت انتقال اطلاعات آن‌ها، عدم هماهنگی با حافظه داخلی گوشی و سخت‌تر شدن فرآیند طراحی گوشی اشاره کرد. به هر حال کارت‌های حافظه با بهترین کیفیت و بالاترین سرعت انتقال اطلاعات نسبت به حافظه داخلی کندتر می‌باشند و این مشکلات با خرید کارت‌های بی کیفیت چندین برابر شده و موجب می‌شود تا کیفیت تجربه کاربر با گوشی به شدت افت کند و کل محصول از نظر کاربر مشکل‌دار قلمداد شود.

در نهایت سود شرکت‌ها تعیین‌کننده این عامل می‌باشد. برای مثال اپل آیپد مینی 16 گیگابایتی خود را با قیمت 329 دلار و نسخه 32 آن را با 100 دلار بیشتر یعنی429 دلار می‌فروشد. یعنی بابت هر 16 گیگابایت حافظه داخلی بیشتر، رقمی معادل 100 دلار از مشتری دریافت می‌کند. جالب آنکه بنابر گزارش iSuppli، قیمت یک فلش مموری ۶۴ گیگابایتی NAND در ماه مارس 2012 چیزی حدود ۶۷ دلار بوده است. حال اگر به تعداد فروش میلیونی آیپدها و محصولات اپل نگاهی بیندازید متوجه سود کلانی که فقط از طریق افزایش حافظه داخلی عاید این شرکت می‌شود خواهید شد.

گوگل بر خلاف اپل در زمینه قیمت گذاری دستگاه‌های خود با حافظه‌های متنوع دچار سردرگمی شده است. این شرکت نسخه ۳۲ گیگابایتی از تبلت ۷ اینچی خود را ۲۴۹ دلار برای مدل وای‌فای تنها عرضه می‌کند و برای نسخه ۱۶ گیگابایتی آن قیمت ۱۹۹ دلار یعنی فقط 50 دلار بیشتر از مشتری دریافت می‌کند. در کنار عرضه نکسوس 7 با این رنج قیمتی، گوگل تبلت قدرتمند نکسوس 10 خود را با قیمت 399 دلار برای نسخه 16 گیگ و 499 دلار برای نسخه 32 گیگ، یعنی 100 دلار بیشتر رهسپار بازار کرده است. این عدم هماهنگی می‌تواند خود ناشی از دو دلیل عمده باشد:

• گوگل چون خود توانایی و ظرفیت تولید تبلت را ندارد و از شرکای متفاوتی بهره می‌گیرد مجبور است در بعضی موارد نظیر همین قیمت حافظه داخلی با خواسته‌های آن‌ها کنار بیاید و در نتیجه سود بیشتری را عاید آن‌ها کند.
• نکسوس 7 نسبت به همتای 10 اینچی خود از امکانات کمتری برخوردار است ولی در عوض با قیمت فاحشی بسیار پایین‌تری به‌فروش می‌رود که موجب شده است با استقبال شدید کاربران به یکی از مهم‌ترین تبلت‌های بازار تبدیل شود. به همین دلیل گوگل سیاست کاهش قیمتی شدید‌تری بر روی آن نسبت به تبلت 10 اینچی و کم‌فروغ‌تر خود دارد.

در نتیجه با توجه به مشکلاتی که در استفاده از کارت حافظه وجود دارد و همچنین حاشیه سود پایین گوگل در محصولاتش، تنوع در حافظه داخلی سری نکسوس قادر است سود بیشتری را عاید گوگل و شرکای تجاری‌اش کند.

سری نکسوس و نسخه‌های سلولار

مشکلات سری نکسوس فقط به حافظه داخلی خلاصه نمی‌شود، چرا که نکسوس 7 سری اول و نکسوس 10 هر دو فاقد نسخه سلولار هستند. نکسوس 4 نیز در عین ناباوری با LTE و نسل چهارم سازگاری ندارد.

نکسوس 4 با این‌که یکی از بهترین اندرویدی‌های بازار به‌شمار می رود و از لحاظ زیبایی، کیفیت ساخت، رابط کاربری و سخت‌افزار با دیگر پرچمداران اندرویدی رقابت تنگاتنگی دارد، اما مشخصه‌های ناامیدکننده‌ای در آن وجود دارد که از دید منتقدان و مشتریان مشتاق پنهان نمانده است. مشخصه‌هایی مثل عدم پشتیبانی از کارت حافظه، در دسترس نبودن نسخه‌های 32 و 64 گیگابایتی وعدم حمایت از LTE.

عدم حمایت نکسوس 4 از LTE به رغم آنکه SoC به‌کار گرفته شده در آن (Qualcomm APQ8064 Snapdragon) به خوبی از LTE حمایت می‌کند تا حدی تعجب برانگیز است.

نکته جالب دیگر تفاوت‌های آشکار بنچمارک نکسوس 4 و Optimus G است. هر دو توسط ال‌جی ساخته شده‌اند و از تراشه کاملا یکسان Qualcomm APQ8064 Snapdragon با رم 2 استفاده می‌کنند ولی در بنچمارک‌ها تفاوت فاحشی مشاهده می‌شود. البته نکسوس 4 بر بستر اندروید 4.2 و اپتیموس بر بستر اندروید 4 ساندویچ بستنی عرضه شده‌اند واین تفاوت در نسخه سیستم‌عامل می‌تواند نتایج پنچمارک‌ها را متمایز سازد. عامل دیگری که منجر به اختلاف در بنچمارک‌ها می‌شود، نحوه بهینه‌سازی‌های صورت گرفته توسج ال‌جی در این دو گوشی است و به نظر می‌رسد ال‌جی زمان بیشتری برای انجام تغیرات مورد نظر خود در گوشی اپتیموس داشته است. بهتر است به نتایج بنچمارک‌های GSMArena نگاهی بیندازید.

چرا گوگل سری نکسوس خود را با حافظه‌های محدود روانه بازار می‌کند؟

تمامی مطالب بالا باعث می‌شود که از گوگل انتظار داشته باشیم تا محصولات و پرچمداران خود را با حافظه‌های داخلی بیشتر یا لااقل قابلیت حمایت از کارت حافظه رهسپار بازار کند. اما در این بین محدودیت‌ها و سیاست‌هایی وجود داشته که باعث شده است تا کنون این مهم صورت نپذیرد از جمله:

• گوگل در راستای توسعه اندروید به‌شدت به شرکای خود همانند سامسونگ، سونی، ال‌جی، HTC و...وابسته است چرا که خود توانایی و تجربه تولید سخت‌افزار اندروید با تیراژ بالا و قیمت مناسب را ندارد. این وابستگی به شدت بر روی سیاست‌های این شرکت تأثیر گذارده و باعث شده است که گوگل از تولید محصولات کامل برای رقابت تنگاتنگ با دیگر محصولات اندرویدی پرهیز کند. بی‌شک خود شرکا که مسئولیت ساخت محصولات نکسوس را بر گردن می‌گیرند تن به تولید محصولی که بازار آن‌ها را به نابودی بکشاند نمی‌دهند. در این میان گوگل قادر نیست که تولید محصولات خود را به برندهای ناشناخته بسپارد و بدین ترتیب موقعیت فعلی نکسوس را به شدت با خطر و ریسک روبه‌رو سازد.
• گاهی اوقات فرصت اندک تبدیل به پاشنه آشیل این شرکت شده است. با عنایت به روند توسعه نسخه‌های جدید اندروید، گوگل تلاش داشته تا با معرفی نسخه‌های جدید، محصولات نکسوس را هم به‌روز سازد و همین امر کمبود زمان لازم برای طراحی، ساخت و تست دستگاه‌ها را رقم زده است. برای مثال تولید نکسوس 7 سلولار علاوه بر افزایش قیمت دستگاه نیاز به زمان بیشتری برای طراحی و تست می‌داشت که از حوصله و زمان‌بندی گوگل خارج بود.
• برند نکسوس بر پایه دیدگاه خاص گوگل به بازار یعنی قیمت پایین در کنار حاشیه سود کم متولد شد. افزایش حافظه داخلی دستگاه منجر به افزایش قیمت دستگاه می‌شود. گوگل تلاش دارد آنچه که در لحظه اول بیش از همه چشمان کاربران عادی را خیره کند، قیمت پایین محصول باشد. حال اگر از محصول گوگل چند نسخه با حافظه‌های متفاوت و در نتیجه قیمت‌ متفاوت باشد، ممکن است نگاه مشتریان عادی به سمت نسخه‌هایی با قیمت بیشتر معطوف شود و در نتیجه از خرید آن منصرف شوند. به‌هر حال بدیهی است که تمامی فروشگاه‌ها نمی‌توانند همیشه تمامی نسخه‌ها را در موجودی انبار خود داشته باشند و بسیار اتفاق می‌افتد که نسخه‌های گرانتر در خروجی فروشگاه قرار گیرد که این امر با عنایت به آگاهی کم بسیاری از مشتریان تازه‌کار اثرات نامطلوبی بر اهداف گوگل خواهد گذاشت.

گوگل با چه مشکلاتی در فرآیند تولید نکسوس روبه‌رو شده است؟

• حاشیه سود پایین محصولات نکسوس، شرکای تجاری گوگل را برای بهینه‌سازی‌های دقیق، زمان‌بر و پر هزینه بر حذر می‌دارد. بدین ترتیب محصولات گوگل با مشکلات پیش‌بینی نشده‌ای روبه‌رو می شوند.

• ظرفیت تولید برخی شرکای تجاری گوگل محدود تر از میزان تقاضای بازار است که منجر به از دست رفتن بخش اعظمی از بازار این محصول دوست‌داشتنی شده است. این مشکل به‌خوبی در نکسوس 4 ال‌جی نمود پیدا کرد و ال‌جی نتوانست پاسخ مناسبی به تقاضای قابل توجه بازار داشته باشد. این روند متاسفانه تأثیر ناخوشایندی بر عطش بازار نسبت به این محصول داشت. شباهتی که نکسوس 4 به پرچمدار ال‌جی یعنی Optimus G از نظر سخت‌افزاری داشت، چرخه تأمین قطعات و فرآیند تولید این شرکت را با بحران رو‌به‌رو ساخت و ال‌جی ترجیح داد تا تمرکز خود را بیشتر به‌سمت محصول خود متمرکز کند.

 اقدامات گوگل برای کشیدن دندان لق سری نکسوس

• گوگل بعد از فروش موفق نکسوس 7، دست به تحول قابل ستایشی در این محصول زد. او علاوه بر کاهش 50 دلاری نسخه 16 گیگابایتی، از نسخه 32 گیگابایتی نکسوس 7 پرده‌برداری کرد. همچنین به معرفی نسخه سلولار 32 گیگاباتی و 16 گیگابایتی با قیمت فوق رقابتی پرداخت. البته این تحول ناشی از آن است که شرکای تجاری گوگل، محصول قابل توجه‌ای در سایز 7 اینچ نداشته و در کل، رقابت، فروش و سود اعظم محصولات اندرویدی در ناحیه گوشی‌های هوشمند، داغ و پرتلاطم است.

• گوگل از همان ابتدا نکسوس 10 را با حافظه 32 گیگابایت و البته فاقد پشتیبانی از سیم‌کارت عرضه کرد تا لااقل در بخش حافظه مشکلات پیشین گریبانگیر این محصول نشود.

البته لازم است به این نکته توجه کنیم که تبلت ماهیتی جدا از گوشی‌های هوشمند دارد و این تمایز ماهیت باعث گردیده تا نیاز به حافظه بیشتر در تبلت به مراتب بیش از گوشی هوشمند حس شود. در همین راستا گوگل دیگر در تبلت‌های خود هیچ نسخه‌ای با حافظه هشت گیگابایت ارایه‌ نمی‌کند، حال آنکه نکسوس 4 فقط در نسخه‌های 8 و 16 گیگابایت تولید می‌شود.

نتیجه‌گیری

تا کنون محصولات نکسوس نتوانسته‌اند آنچنان که شایسته آن‌هاست بازار را به سمت خود بکشانند که عواملی همچون فرصت ناکافی برای طراحی و ساخت، وابستگی گوگل به شرکای تجاری، محدودیت تولید، سیاست کاهش قیمت و حاشیه سود پایین و... در این مسئله به شدت تأثیرگذار بوده‌اند. عدم پشتیبانی از کارت حافظه و مهم‌تر از آن فقدان نسخه‌هایی از محصولات با حافظه داخلی بیشتر تأثیر نامطلوبی بر روند پذیرش این برند به عنوان پرچم‌داران اصیل اندرویدی شده است. سرعت پایین رشد استفاده از حافظه‌های ابری نیز نتوانسته است حلال این مشکل برای خریداران شود. وابستگی زیاد گوگل به شرکای تجاریش در بعد سخت‌افزار و سیاست پایین نگاه داشتن قیمت محصول از عمده‌ترین دلایل بروز این‌گونه مشکلات و موانع در سر راه نکسوس بوده است. علاوه بر موارد یاد شده گوگل درگیر ظرفیت محدود تولیدکنندگان و همچنین تأثیرات منفی عرضه وسیع نکسوس بر دیگر محصولات اندرویدی نیز شده است که در نهایت این شرکت را برای استقلال بیشتر از جنبه‌های سخت‌افزاری سوق داده است. البته گوگل گام‌های زیادی برای رفع بسیاری از موانع بر سر راه توسعه برند نکسوس برداشته است که در قدم اول می‌توان از نکسوس 7 سلولار و 32 گیگاباتی نام برد. خوشبختانه خرید کمپانی موتورولا توانسته است گوگل را وارد فاز جدیدی کند که نتایج آن به زودی بر سری محصولات نکسوس سایه می‌افکند.

گوگل با خرید موتورولا هدف‌دار اما آرام و آهسته به سوی استقلال از شرکا گام بر‌می‌دارد. هوشمندی گوگل در نیازمند کردن شرکای خود به اندروید مثال زدنی است. چرا که اندروید با پیشرفت خیره‌کننده‌اش، بازار عظیمی را برای غول‌هایی همانند سامسونگ، سونی و HTC ایجاد کرد به شکلی که وابستگی این شرکت‌های به اندروید فراتر از پیش‌فرض‌ ذهنی بسیاری از کارشناسان گردید. همه این موارد در کنار کوتاه بودن دست این شرکت‌ها از iOS و موفقیت نوکیا در ویندوز فون8، راه دیگری جز اندروید برای آنان نگذاشته است. برآیند این وابستگی باعث می‌شود که گوگل روز به‌روز بر قدرت چانه زنی خود در برابر آن‌ها بیفزاید که نتیجه این قدرت را احتمالا در Motorola X گوگل به‌ نظاره خواهیم نشست. اگر گوگل به جمع‌بندی نهایی رسیده باشد، Motorola X اولین محصول این کمپانی خواهد بود که می‌تواند این شرکت را با کمترین دغدغه بعد از سال‌ها دربرابر شرکای خود قرار دهد. تلاقی سرنوشت‌سازی که قبلا مایکروسافت آن را با عرضه سرفیس تجربه کرده است.