به گزارش سافت گذر به نقل ازمجله شبکه؛ نزدیک
به یکسال پیش، مبحثی با عنوان اینترنت اشیا را آغاز کردیم. در این مبحث
سعی کردیم به طور اجمالی به تاریخچه و سیر تحول اینترنت اشیا نگاهی
بیندازیم و ایدههای اولیه و آغازینی را که به مرور زمان منجر به شکلگیری
این پدیده شدهاند، بررسی کنیم. همچنین به ذکر دیدگاههای موافق و مخالف
این پدیده پرداختیم. در حالی که عدهای بر این باور بودند که اینترنت اشیا
مفهومی است دولتی که برای کنترل آحاد جامعه استفاده میشود، اما در طرف
مقابل موافقان این طرح متفقالقول بودند که این پدیده زمینهساز آسایش مردم
خواهد شد. اما لازمه این کار، استانداردسازی و تجمیع زیرساختها تحت لوای
الگویی واحد است. این تفکر منجر به شکلگیری دو گروه از شرکتهای بزرگ
دنیای فناوری شد که هر یک بر لزوم استفاده از استانداردهای ارائهشده از
سوی خود تأکید داشتند. در این مقاله قصد داریم به معرفی تعدادی از
سازمانهای تجاری بزرگ فعال در حوزه اینترنت اشیا بپردازیم که به شکلی
دقیق و محسوس ارتباط قدرتمندی میان کلاندادهها و اینترنت اشیا به وجود
آوردهاند. این مقاله پایاندهنده اولین سری از مجموعه مقالات اینترنت اشیا
است. از شماره آینده به موضوع زیرساختها و معماری اینترنت اشیا
میپردازیم.
نمونههای ملموسی از تعامل دادههای حجیم و اینترنت اشیا
در
آخرین بخش از سری اول مقالات اینترنت اشیا، قصد داریم به ده نمونه از
مواردی که کلاندادهها و اینترنت اشیا در آنها برای صورت پذیرفتن کار، به
صورت وابسته به هم با یکدیگر در ارتباط هستند، اشاره کنیم. اینترنت اشیا و
کلاندادهها، به ویژه در تشکیلات اقتصادی، همراهان استراتژیک یکدیگر
هستند. بسیاری از مکالماتی که در خصوص اینترنت اشیا (IoT) صورت میپذیرند،
بدون اشاره به کلاندادهها به پایان نمیرسند. دستگاههای متصل به
اینترنت، حسگرها و الگوریتمها تماماً بهگونهای عمل میکنند که حجم
گستردهای از دادهها را دربرمیگیرند. «برایان هاپکینز»،
تحلیلگر «Forrester Research» در این باره گفته است: «موفقیت یا شکست
اینترنت اشیا مشروط بر کلاندادهها است.» سازمانها همزمان با اینکه به
سمت اینترنت اشیا گام برمیدارند، باید رابطه همزیستی بین اینترنت اشیا و
کلاندادهها را دریابند.
همچنین
برای اینکه اینترنت اشیا واقعاً تأثیرگذار باشد، باید در حالیکه به
جمعآوری دادههای مربوطه میپردازند، مجموعهای از ابزارها و خدمات
سودمندی را نیز ایجاد کنند. برای هرگونه فعالیت حول محور کلاندادهها،
تنها جمعآوری دادهها کافی نیست. بهمنظور ایجاد آگاهی و انتخاب بهترین
بینش، دادهها باید پردازش شده و تجزیه و تحلیل شوند. آن بینشها نیز باید
به اقداماتی قابل اجرا که موجب پیشرفت کسبوکار میشوند، منتهی شود. در
اینجا به ده نمونه از مواردی که در آن اینترنت اشیا و کلاندادهها
بهمنظور تجزیه و تحلیل و ایجاد بینش کافی، بهخوبی با یکدیگر در ارتباط
هستند، اشاره شده است.
1. UPS
«UPS»
یکی از بزرگترین شرکتهای ترابری دریایی در جهان است که تاکنون بهمنظور
ذخیره سرمایه، بهبود کارایی و کاهش اثر زیستمحیطی، در حال استفاده از
تجزیه و تحلیلهای ترافیکی درباره کلاندادهها و دادههای حسگر بوده است.
این شرکت، به منظور نظارت بر سرعت، میزان مصرف سوخت (مایل بر گالن)، مسافت
پیمودهشده (بر حسب مایل)، تعداد توقفات و سالم بودن موتور، از حسگرهایی
روی وسایل نقلیه تحویل کالای خود استفاده میکند. طبق نمودار اطلاعاتی
ارائهشده از سوی این شرکت، این حسگرها روزانه بیش از 200 نقطه دادهای را
برای هر وسیله نقلیه موجود در ناوگانی دارای 80.000 وسیله نقلیه دریافت
میکنند. این نقطه دادهها به شرکت کمک میکنند تا زمان انتظار، مصرف سوخت و
تصاعدات زیانآور را کاهش دهد. روش دیگری که UPS از آن طریق از
کلاندادهها استفاده میکند، پروژه این شرکت موسوم به «ORION» است که شکل
کوتاهشده
On-Road Integrated Optimization & Navigation
(موقعیتیابی و بهینهسازی یکپارچه جادهای) است. این ابزار از صدها نقطه
دادهای آدرس به همراه دیگر دادههای بهدستآمده از تحویل کالاهای شرکت
استفاده میکند تا بهمنظور کارایی بهتر، مسیرهای تحویل کالا را بهینهسازی
کند. شرکت UPS درصدد است پروژه خود، «ORION» را تا پیش از سال 2017 در
تمامی مسیرهای آمریکای شمالی گسترده سازد.
2. بارسلونا، اسپانیا
بارسلونا
با نوآوری فناوری ناآشنا نیست. این شهر هر سال میزبان برنامه تکنولوژیکی
مجمع جهانی تلفنهای هوشمند (کنگره جهانی موبایل) است. این در حالی است که
خود این شهر نیز در حال تبدیل شدن به مرکز نوآوری است. این شهر
پارکینگمترهای هوشمندی ایجاد کرده است که از طریق شبکه
Wi-Fi در سرتاسر
شهر عمل میکنند. همچنین تازهترین اطلاعات درباره مکانهای موجود برای
پارک کردن ماشین به ساکنان این شهر ارائه شده و امکان پرداخت هزینه آن از
طریق تلفن همراه برای آنان فراهم شده است. ایستگاههای اتوبوس هوشمند،
تازهترین اطلاعات زمان واقعی مدنظر را از طریق پنلهایی با صفحات لمسی در
اختیار مسافران قرار میدهد و شبکه حسگری در سرتاسر شهر، کارگران و ساکنان
شهر را از دما و کیفیت هوا، میزان آلودگی صوتی و تردد عابران پیاده مطلع
میسازد. بارسلونا برای مدیریت تمامی این موضوعات، سیستمی ابردادهای را در
مایکروسافت آژر (Microsoft Azure) ایجاد کرده است تا هزاران نقطه دادهای
دریافتشده را پردازش کرده و تجزیه و تحلیل کند. با توجه به بینش
بهوجودآمده از طریق این سیستم، این شهر قادر است خدماتی بهتر نظیر سیستم
حملونقل عمومی و برنامهریزی مؤثرتر برای رویدادهایی همچون فستیوال «La
Merce» را ارائه دهد و درک بهتری از تأثیر صنعت گردشگری ایجاد کند.
3. Virgin Atlantic
این
شرکت از اینترنت اشیا برای گروهی از هواپیماهای بوئینگ 787 و دستگاههای
باربری متصل به اینترنت استفاده کرده است. هر هواپیما دارای چندین بخش متصل
به اینترنت است که حجم گستردهای از دادهها را ایجاد میکنند. آنگونه که
مدیر فناوری اطلاعات این شرکت،
«دیوید بولمن» به «ComputerWord UK»
گفته است که در هر پروازی که این بخشها به اینترنت متصل هستند، بیش از
نیمترابایت داده ایجاد میشود. اگرچه برنامه کلاندادهای مدنظر به طور
کامل تحقق نمییابد، از این دادهها میتوان بهمنظور فرایندهای تعمیر و
نگهداری یا بهبود پروازها و کارایی سوخت استفاده کرد.
4. John Deere
کلاندادهها
و اینترنت اشیا در حال ایجاد تحولی عظیم در صنعت کشاورزی هستند و یکی از
برترینها در این عرصه، تولیدکننده تجهیزات کشاورزی، «John Deere» است.
سیستم مزرعهداری متصل به اینترنت John Deere، میزان رطوبت را کنترل کرده و
دادهها را برای نمایش به کشاورزان از طریق اتصال بیسیم ارسال میکند.
طبق اطلاعات موجود در وبسایت این سیستم، حسگرهای زیستمحیطی، دمای خاک و
هوا، سرعت باد، میزان رطوبت هوا، تابش نور خورشید، بارش باران و میزان
رطوبت برگها را نیز اندازهگیری میکنند. این دادهها به کشاورزان کمک
خواهد کرد تا زمان رسیدن محصولات به سطح رطوبت مطلوب را دریابند. با دانستن
چنین اطلاعاتی، کشاورزان میتوانند تصمیماتی مبنی بر آبیاری بهموقع اتخاذ
کنند. همچنین، از طریق سیر تحول دادهها میتوان دریافت که تغییرات فصلی
تا چه اندازه بر میزان باقی ماندن رطوبت مؤثر خواهد بود.
5. TempuTech
«TempuTech»
یکی دیگر از سیستمهای مرتبط با کلاندادهها و اینترنت اشیا است که بر
صنعت کشاورزی تأثیر میگذارد. این شرکت، ارائهدهنده سیستمهای متصل به
اینترنت است که ذخیرهسازی بهینه غلات و خطرات بالقوه در سیستمها همچون
سیلوها را کنترل میکنند. خطراتی چون پاره شدن تسمه و شکستن چرخانندهها
(یاتاقانها) را میتوان با استفاده از این سیستمها کنترل کرد. سیستمهای
مدیریت غلات، رطوبت و دمای موجود در انبارهای غلات را نمایش میدهند و این
امکان را فراهم میسازند تا بتوان تنظیمات سیستم تهویه و خنککنندهها را
بهمنظور جبران خسارت به صورت دستی تغییر داد. این دادهها برای
مزرعهداران نیز ارسال میشود تا بتوانند با استفاده از آنها تغییرات دما و
میزان رطوبت را بر اساس تغییرات آبوهوا پیشبینی کنند.
6. دستبند جادویی Disney World
بخش
اختصاصی شرکت «Disney world» با نام MagicBand (دستبند جادویی) که به دلیل
سرمایهگذاری یک میلیارد دلاری برای شروع موفقیتآمیز خود معروف است،
نمونه بسیار خوبی از به کارگیری توأمان کلاندادهها و اینترنت اشیا است.
MagicBand دستبندی دارای حسگر است که سیاحتکنندگان از آن برای انجام هر
کاری، از پذیرش اتاق خود در هتل تا خرید ناهار، عبور از نردههای ورودی
گردان در شهربازیها و رزرو مکان برای جاذبه گردشگری خاصی، استفاده
میکنند. کاربران این دستبندها بهمنظور اعلام حضور در محلهایی خاص، با
قرار دادن آنها در برابر دستگاه دریافتکننده از دستبندها استفاده
میکنند. این دستبندها حرکت این افراد را با استفاده از RFID (شناسایی از
طریق فرکانس رادیویی) ردیابی کرده و بنابراین این شرکت دادههای مربوط به
حرکت بازدیدکنندگان در این پارک را جمعآوری میکند. با استفاده از این
دادهها، شرکت Disney میتواند میهمانان، بازیهای ویژه کارکنان و
جاذبههای بیشتری را در خود جای دهد و فهرست کالاهای موجود در رستورانها و
فروشگاههای پرتردد را بهتر تنظیم کند.
7. فروشگاه زنجیرهای Alex & Ani
فروشگاه
زنجیرهای جواهرات «Alex & Ani» در تمامی شعبههای خود از حسگرهای
بلوتوث استفاده کرده است تا بتواند میزان تردد در آنها را ردیابی کند و به
محض ورود کاربران در فروشگاه، پیشنهادهایی ویژه و طبق نیاز مشتری را به
تلفنهای همراه آنان انتقال دهد. همچنین این فروشگاه بهمنظور گسترش عملکرد
خود، با شرکت تکنولوژیکی چراغ دریایی «Swirl» مشارکت دارد. این تکنولوژی،
حرکات مشتریان در فروشگاه را شبیه به یک نقشه گرمایی ردیابی میکند و در
نتیجه این شرکت میتواند برای افزایش فروش، محصولات خود را بهتر سازماندهی
کند و
نمایش دهد.
8. بیمارستان دانشگاه Clermont-Ferrand
این
بیمارستان در فرانسه از طریق مشارکت با شرکتهای «مایکروسافت» و «Capsule
Technologie» ابتکار جدیدی را در زمینه کلاندادهها و اینترنت اشیا به کار
گرفته است. این بیمارستان برای جمعآوری و سازماندهی دادههای ایمن و
سازگار، سیستمی اختصاصی ایجاد کرده و از دستگاههای پزشکی متصل به اینترنت
برای انتقال دادههای بیشتر به سیستم استفاده میکند. پس از اینکه پرستاران
از طریق نرمافزار تلفن همراه شناسایی شدند، میتوانند دادههای مربوط به
بیماران را مستقیماً از ابزارها و دستگاههای پزشکی ارسال کنند. این
بیمارستان در مقایسه با دیگر بیمارستانها دارای مجموعه دادههای گستردهتر
و کاملتری هستند و متخصصان پزشکی آن میتوانند دادههای بیشتری را در
مدتزمان کمتری جمعآوری کنند که این موضوع کار آنها را آسانتر میسازد.
9. King’s Hawaiian
اینترنت
اشیا و کلاندادهها در صنایع تولیدی و تولید مواد غذایی نیز تأثیر بسزایی
داشتهاند. شرکت مواد غذایی «King’s Hawaiian» برای راهاندازی دستگاههای
متصل به اینترنت در کارخانههای تولید نان خود، با شرکت «Rockwell
Automation» مشارکت کرد که این موضوع امکان نظارت بر عملکرد کارخانه را
برای کارمندان فراهم ساخت. اطلاعات جمعآوریشده به شرکت این امکان را داد
تا زمان استراحت بالقوه دستگاهها و هزینههای مربوط به تعمیر و نگهداری
آنها را کاهش دهد.
10. BC Hydro
این
شرکت که ساختمان مرکزی آن در ایالت بریتیش کلمبیا در کانادا واقع شده،
ارائهدهنده امکانات الکتریکیای است که برق نزدیک به دو میلیون ساکن
کانادایی را تأمین میسازد. این شرکت در سال 2011، تبدیل کنتورهای برق خود
به کنتورهای هوشمند را آغاز کرد. امروزه، کاربران میتوانند میزان مصرف
انرژی خود را به صورت ساعتی دنبال کرده و روند تغییر در دادههای مربوط به
میزان مصرف خود را مشاهده کنند. سرقت برق به میزان چشمگیری کاهش یافته است و
زمانیکه در ناحیهای خاص جریان برق قطع میشود، سیستم خودکار ردیابی قطع
جریان برق، شرکت را آگاه خواهد ساخت. با استفاده از دادههای جمعآوریشده،
این شرکت میتواند خدمات پیشرفتهای با هزینههای کم ارائه دهد.
آینده اینترنت اشیا
هرگاه
اینترنت اشیا در منظر عموم پذیرفته شود، نقش عمدهای در زمینههایی چون
مدیریت زنجیره تأمین بازی خواهد کرد. به گفته مؤسسه تحلیلی «گارتنر»، تحول
محصولات هوشمند میتواند موجب تبدیل زنجیره لجستیک به زنجیره تأمین هوشمند
شود. این مؤسسه معتقد است تولیدکنندگان تجهیزات اصلی (OEMs) که عرضهکننده
دستگاهها و محصولات هوشمند متصل به اینترنت جدید هستند، خواهند دید که
زنجیره تأمینشان بهتدریج توسعه مییابد. زنجیره تأمین دیجیتالی که در آن
امکان نظارت و کنترل خدمات، محتوا، محصولات بهروزرسانیشده و دیگر خدمات
وجود دارد، زنجیره تأمین فیزیکیای را که معمولاً پس از بارگیری و حمل
محصولات متوقف میشود، توسعه خواهد داد. کسبوکارها فرصت بزرگی دارند تا
برای از بین بردن نقاط ضعفشان و بهمنظور ایجاد محصولات و خدمات بهینه، از
اینترنت اشیا استفاده کنند.
«ردینگ»
در این باره گفته است: «هنگامی که بتوان اولویتها یا نیازهای مشتریان را
به طور واقعی دنبال کرد، کسبوکارها این فرصت را خواهند داشت تا به اقتضای
شرایط، بهسرعت و با استفاده از مواردی نظیر پیامرسانی پویا، قیمتگذاری
یا تحویل خدمات، واکنش نشان دهند.» به گفته ردینگ، دنبال کردن الگوهای
مصرفی به کسبوکارها این امکان را میدهد تا از پیش برای موقعیتهای بیکاری
برنامهریزی کنند و در نتیجه احتمال قطع و توقف خدمات یا اتمام کالاهای
موجود را کاهش دهند.
وی اشاره میکند که کسبوکارها میتوانند سیر
تحولی تجهیزات خود را از درون دنبال کنند تا از هرگونه شکست یا قطع و توقف
کار، پیش از وقوع، جلوگیری کنند و متعاقباً بازدهی مؤثر خود را افزایش
دهند. توسعه اینترنت نیز خود تأثیر فراوانی بر اینترنت اشیا دارد. در
سالهای پیش رو، این امکان وجود دارد که برنامههای کاربردی اینترنتی
ایجادشده روی IPv6، به دلیل پهنای باند بسیار وسیع آن، با هرگونه شی
ساختهشده به دست بشر، بهطور مجازی ارتباطی باورنکردنی برقرار کنند. این
موضوع، بدون شک، دریچهای رو به پروژههای نوآورانه بیشتر و بیشتری حول
محور اینترنت اشیا خواهد گشود. همزمان با جستوجوی سازمانها برای
بهرهوری از کلاندادهها، اینترنت اشیا فرصت جمعآوری هرچه بیشتر اطلاعاتی
را که میتوانند برای کسبوکار بینهایت سودمند باشند، ارائه میدهد.