اگر چه بازار کامپیوتر طی هفته‌هاي گذشته روزهای سوت وکوری را سپری کرده و
فعالان بازار با توجه به تجربه سال‌های قبل این شرایط را در بازار عادی
می‌دانستند، ولی امسال بازار کامپیوتر با تغییر و تحولاتی زود هنگام مواجه
شده است که این موضوع فعالان بازار را نیز حیران کرده است.
بر اساس اعلام فعالان بازار، تجربه سال‌های قبل نشان داده است که بازار
کامپیوتر از نیمه دوم فروردین‌ماه تا اواخر اردیبهشت یا اوایل خردادماه
بدترین دوران خود را در طول سال سپری می‌کرد و بازار عملا نیمه تعطیل بود.
امسال نیز با توجه به برخی از مسائل از جمله بروز زلزله در ژاپن و انتشار
اخباری در زمینه ورود با وقفه کالاها به بازار، نوسانات گاه و بی‌گاه ارزی،
تغيیرات تعرفه‌ای برای برخی از کالاها و رشد قیمت‌ها در بازار، پیش‌بینی
می‌شد بازار کمی دیرتر از سال‌های قبل پویایی گذشته را به‌دست آورد. ولی
این پیش‌بینی درست از آب در نیامد و بازار خرید و فروش کامپیوتر از هفته
گذشته شاهد بروز اتفاقاتی جدید بود که در این گزارش به آنها مي‌پردازیم.
ورود زودهنگام مدل‌های جدید
از هفته گذشته تاکنون بازار کامپیوتر شاهد ورود مدل‌های جدید لپتاپ بوده
است. مدل‌هایی که هر سال معمولا یک ماه دیرتر چشم بازار را به خود روشن
می‌کردند و قرار براین بود امسال هم مدل‌های جدید کمی دیرتر از روال عادی
سال‌های قبل قدم به بازار کامپیوتر بگذارند و پیش‌بینی فعالان بازار این
بود که از اوایل خرداد ماه شاهد ورود مدل‌های جدید به بازار خواهیم بود.
این پیش‌بینی با بروز زلزله ژاپن و انتشار اخباری در زمینه خسارت یا حتی
نابودی تعدادی از کارخانه‌هاي قطعه‌ساز و تولیدکننده، نوسانات ارزی و بروز
مشکلات گمرکی برای برخی از واردکنندگان بیشتر جنبه جدی به خود گرفت.
اما با وجود بروز همه این اتفاقات، امسال شاهد عرضه زودهنگام مدل‌های جدید
به بازار بودیم و مدل‌های جدید با برندهای مختلف از اواخر فروردین‌ماه
میهمان بازار داخلی شدند.
فعالان بازار معتقدند با توجه به این موضوع که هر سال مدل‌های جدید بعد از
تعطیلات نوروزی به شرکت‌های واسطه سفارش داده مي‌شدند، امسال برخی از
واردکنندگان سفارش خرید این لپ‌تاپ‌ها را در هفته‌هاي پایانی سال به
شرکت‌های واسطه دادند. به همین دلیل امسال روند ورود مدل‌های جدید به بازار
سریع‌تر از سال‌های قبل بوده است.
محمد اخوتی، یکی از فعالان بازار در این باره می‌گوید: اگرچه میزان تقاضا
در بازار در حد ناچیزی است، ولی ورود زودهنگام مدل‌های جدید می‌تواند کمک
بزرگی باشد به جلب توجه خریداران به سوی بازار.
به گفته وی، محصولات جدید برند اپل زودتر از سایر برندها میهمان بازار
داخلی شدند و پس از آن سایر برندها اقدام به عرضه مدل‌های جدید خود به
بازار کردند.
به گفته مسوول فروش فروشگاه تخت جمشید در پاساژ پایتخت مدل‌های MC700LL/A
،MC724LL/A از MACBOOK PROهاي 13 اینچی جدید اپل هستند که به ترتیب با
قیمت یک میلیون و 740 هزار تومان و دو میلیون و 90 هزار تومان به بازار
عرضه شده‌اند. مدل‌های MC721LL/A و MC723LL/A هم از MACBOOK PROهاي 15
اینچ جدید این برند در بازار داخلی هستند که با قیمتی حدود دو میلیون و 600
هزار تومان تا دو میلیون و 900 هزار تومان به بازار عرضه شده‌اند.
MAC BOOK AIR جدید این برند هم تحت عنوان مدل MC506LL/A به بازار معرفی شده
است.MB509CA و MB508LLA هم از IMACهاي جدید این برند در بازارند. ایران
رهجو هم لپ‌تاپ‌هاي سری 4 را جزو تازه واردهای بازار معرفی کرد. مدل‌های
VPCEB44EG/B/W وVPCEB46FG/B/W از تازه واردهای این برند در بازار داخلی
هستند. مدل 5110 که جایگزین مدل 5010 از خانواده DELL است و همچنین مدل
L502 که جایگزین مدل 501 است از تازه واردهای برند DELL در بازار هستند.
ASUS هم مدل‌هاي N53SV، N53JL را از تازه واردهای این برند در بازار داخلی
معرفی کرد. MSI هم علاوه بر عرضه لپ‌تاپ‌هاي سه بعدی‌اش چند مدل جدید به
بازار عرضه كرده است که شامل مدل‌های CX640-I3 وFX620 و... هستند. برند HP
هم لپ‌تاپ‌هاي سری 60 خود را به تازگی روانه بازار کرده است. این مدل‌ها
شامل DV6-6080 ،DV6-6090 و... است.
رشد قیمت‌ها
یکی دیگر از تغيیرات و تحولاتی که در بازار امسال شاهد آن هستیم، رشد
ناگهانی قیمت‌ها در بازار نسبت به هفته نخست فروردین‌ماه و هفته‌هاي پایانی
اسفندماه است. فعالان بازار میزان رشد قیمت را حدود 5 درصد اعلام کردند.
بر اساس اعلام فعالان بازار، رشد نرخ تورم، نوسانات ارزی و افزایش گاه و
بی‌گاه قیمت دلار، افزایش مبلغ مالیات بر ارزش افزوده از سه درصد به
چهاردرصد و... از عوامل اصلی رشد قیمت‌ها در بازار هستند. به این دلایل
انتشار اخباری در زمینه رشد قیمت مواد اولیه به دلیل بروز زلزله ژاپن و
تاثیر این اتفاق بر قیمت کالاها، رشد نرخ تعرفه واردات برخی از کالاها
مانند ماوس، افزایش هزینه حمل‌ونقل کالا به بهانه رشد قیمت بنزین و... را
نیز اضافه کنید.
البته برخی از شرکت‌ها موضوع رشد قیمت‌ها را تکذیب می‌کنند؛ ولی به گفته
فعالان بازار، طی مدت اخیر قیمت اکثر کالاهای حوزه کامپیوتر به ویژه لپتاپ
در حد قابل توجهی افزایش یافته است که این موضوع به نوبه خود بر روند
تقاضا در بازار تاثیر می‌گذارد.
محمد اوجی، یکی از فعالان بازار در این باره می‌گوید، دلیل ا
صلی رشد قیمت‌ها نوسانات ارزی است و رشد قیمت دلار باعث افزایش قیمت کالاهای این حوزه شده است.
اما محسن بهنامی یکی دیگر از فعالان بازار علت اصلی رشد قیمت‌ها را رشد نرخ
تورم عنوان می‌کند. علی شوقی، یکی دیگر از فعالان بازار هم رشد هزینه‌هاي
جانبی، رشد هزینه حمل و نقل، افزایش هزینه‌هاي ترخیص کالا و رشد رقم مالیات
بر ارزش افزوده را از دلایل مهم رشد قیمت‌ها در بازار عنوان می‌کند.
فعالان بازار بر این باورند، با توجه به بروز زلزله در ژاپن و کاهش حجم
تولید قطعات تولیدی و برخی از کالاها مانند باتری‌هاي لیتیومی، حسگرهای
مخصوص دوربین‌هاي گوشی و... امکان رشد بیشتر قیمت‌ها و کاهش موجودی در
بازار وجود دارد و به همین دلیل فعالان بازار برای به فروش رساندن
کالاهایشان کمی دست به عصا عمل می‌کنند. هر چند که رشد قیمت‌ها در حدی بوده
است که اگر فعالان بازار بخواهند کالا را به فروش برسانند هم باید تلاش
فراوان کنند.
تاثیر زودهنگام تغییرات تعرفه‌ای بر قیمت‌ها
وزيران عضو کميسيون ماده يك، با هدف حمايت از توليدکنندگان و تامين نياز
کارخانه‌هاي کشور، تعرفه واردات 138 قلم کالا براي سال 1390 را تعيين کردند
که از این 138 قلم کالا سود بازرگانی ماوس از 11 به 36 درصد افزایش پیدا
کرده است.
در پی اخذ این تصمیم قیمت این کالا تا حدودي افزایش یافت. این اتفاق (رشد
قیمت‌ها) در حالی رخ داده است که هنوز محموله‌هاي جدید ماوس وارد بازار
داخلی نشده‌اند.
در این مورد بهنامی یکی از فعالان بازار می‌گوید: از حدود بهمن‌ماه سال
گذشته ماوس‌هاي وارداتی با تعرفه 40 درصدی وارد بازار داخلی مي‌شدند و
اعلام این خبر در سال جدید بعد از اجرای آن در سال 89 صورت گرفته است. محمد
حاجیان، یکی دیگر از واردکنندگان قطعات کامپیوتری در این باره می‌گوید،
رشد تعرفه واردات ماوس از 15 به 40 درصد به دلیل حمایت از تولیدکنندگان
داخلی صورت گرفته است؛ ولی جالب اینجا است که در کشور تنها دو تولیدکننده
در این زمینه داریم که یکی نزدیک به نیمی از بازار ماوس ایران را در اختیار
دارد و دیگری سهم آن‌چنانی از بازار ندارد. شرکت صنایع رایانه فراسو در
حال حاضر بیش از 25 مدل ماوس با برند فراسو در ایران تولید می‌کند و بیش از
40 درصد از سهم بازار ایران را در اختیار دارد. این شرکت بعد از قانون
ممنوعیت واردات با برند ایرانی که از حدود یک سال و نیم گذشته به اجرا
درآمد، بخش تولید ماوس با برند فراسو را گسترش داد.
شرکت صنایع تولید کامپیوتر طاووس نیز که تنها هفت مدل با برندهای Next و
Smart در ایران تولید می‌کند، سهم زیادی از بازار ماوس ندارد. مابقی سهم
بازار نیز در اختیار برندهای جنیوس، A4Tech ،Axtrom،Acron،MEVA و TSCO است
که در حال حاضر با رشد قیمت در بازار مواجه شده‌اند.
پیش‌بینی کارشناسان از وضعیت بازار
فعالان بازار پیش‌بینی می‌کنند طی ماه‌های آینده با توجه به روند رو به رشد
قیمت‌ها وضعیت بازار تا حدود زیادی آشفته و نابسامان خواهد شد.بر اساس
پیش‌بینی آنها به احتمال زیاد طی ماه‌های آینده با کاهش موجودی در زمینه
کالاهای مختلف و رشد قیمت‌ها مواجه خواهیم بود.