با کامپیوتر‌ها حرف بزنیم

در تاریخ 19 اکتبر 2011 (27 مهر) آی‌فون 4 اس آخرین گوشی هوشمند ابرکمپانی اپل که 14 اکتبر روانه بازار شد، در طی سه روز چهار میلیون فروش رفت. این در حالی‌ست که این گوشی تا کنون تنها در هفت کشور دنیا عرضه شده است و قرار است تا 10 روز دیگر ( 28 اکتبر) در 22 کشور دیگر و تا آخر سال در 70 کشور به فروش رود. آی‌فون 4 در سه روز ابتدای فروش‌اش در تابستان گذشته، 1/7 میلیون فروش داشته است.

با این‌همه گوشی 4 اس فرق چندانی خصوصاَ از نظر ظاهری با آی‌فون 4 ندارد. اما جالب‌ترین تفاوت‌اش، وجود فیچر جدیدی است که حکم یک دستیار صوتی را دارد. اپل نام این فیچر جدید را "سیری" (Siri) گذاشته است. سیری این امکان را به کاربر می‌دهد تا به صورت صوتی با گوشی در تماس باشد. صدای این منشی روبوتیک صدای یک زن است که فعلاَ مکالمه با او به زبان‌های انگلیسی، آلمانی و فرانسوی ممکن است.

ورود نسل پنجم گوشی‌های هوشمند به بازار
"سیری" کارهای مختلفی را می‌تواند انجام دهد، از تنظیم ساعت گوشی گرفته تا جستجوی رستوران نزدیک محل حضور کاربر. البته این دستورات باید به یکی از زبان‌های قابل فهم سیری به او داده شود. قرار است تعداد این زبان‌ها در آینده بیش‌تر از سه زبان کنونی شود.
سیری همچنین امکان تایپ ایمیل‌ها و اس‌ام‌اس‌هایی را که کاربر به‌طور شفاهی برایش می‌خواند، دارد و به نوشته تایم، این وظیفه را بسیار بهتر از نرم‌افزار گوشی‌های مبتنی بر اندروید (سیستم‌عامل گوگل) انجام می‌دهد. رقابت فشرده‌ای وجود دارد که می‌توان آن را رقابت در زمینه ارایه تکنولوژی ارتباط صوتی با کامپیوتر تعریف کرد.
اما ارتباط صوتی با کامپیوتر ایده اصلاَ جدیدی نیست. پیش از هر اختراعی رد چنین ایده‌ای را می‌توان برای سال‌ها در رمان‌ها و فیلم‌های علمی تخیلی دنبال کرد. پیش از این در مسیریاب‌ها و دیگر گوشی‌ها امکان ارتباط محدود صوتی با دستگاه ممکن بود. اکنون با تولید فیچر سیری هر چه بیش‌تر جهان ارتباطات به سمت ارتباط صوتی کاربر با کامپیوتر پیش می‌رود. فیچری نظیر سیری پیغام صوتی کاربر را به پیغام کتبی و دستور شفاهی را به عمل تبدیل می‌کند.

آن‌چه سیری قادر است انجام دهد
نشریه تایم در مقاله‌ای سعی کرده توضیحات بیش‌تری درباره کاربرد فیچر سیری بدهد. کاربر می‌تواند به سیری بگوید «به من یادآوری کن وقتی به خانه رسیدم به بزهایم غذا بدهم.» از آن‌جا که گوشی آی‌فون مکان‌یاف (GPS) دارد، پس می‌تواند تشخیص دهد که کاربر گوشی کی به خانه می‌رسد. و به همین سادگی درست وقتی کاربر به داخل حیاط یا پارکینگ خانه می‌راند، به محض ورود، پیغامی از سیری می‌گیرد که به بزها غذا بدهد.
سیری به یک بانک اطلاعاتی جامع و مفید متصل است که این امکان را به کاربر می‌دهد از آن نه تنها به عنوان یک تقویم استفاده کند که بهره‌های همه جانبه‌ای از آن ببرد نظیر جستجوی وب، اطلاعات وضع هوا یا فاصله تا مقصد و ... .
اما ارتباط با این فیچر بیش از آن‌که دستور دادن به یک ماشین به نظر بیاید، حالتی مکالمه‌گونه دارد. آن هم به این علت است که وقتی دستوری به سیری داده می‌شود، آنقدر سوال‌های مرتبط (برای دقیق‌کردن جواب خود) می‌پرسد که حالت مکالمه می‌یابد. برای مثال وقتی کاربر به سیری بگوید به پدرم زنگ بزن، سیری پاسخ می‌دهد اسم پدرت چیست؟ وقتی اسم گفته شود، سیری دوباره سوال خواهد کرد که آیا کاربر مایل است اسم گفته شده با عنوان پدر کاربر ذخیره شود. یا اگر کاربر در محله‌ای باشد که که نداند کجاست، می‌تواند از سیری بپرسد چگونه به خانه برسم و اگر آدرس خانه را قبلاَ به سیری داده باشد، سیری با استفاده از نقشه گوگل او را به خانه راهنمایی می‌کند.

آینده، ارتباطات صوتی گسترده با کامپیوترها
سوالی که نشریه تایم مطرح کرده این است: «چه می‌شود اگر سیری در آینده نیازی به تماس کاربر با خود نداشته باشد؟» تایم در گزارش خود تلاش کرده تا تصویری از آینده ‌ارایه دهد، آینده‌ای که با توجه به رقابت تکنولوژیک فعلی می‌تواند به هر چه صوتی شدن ارتباط کاربر با کامپیوتر منجر شود.
تصور کنید زمانی را که کاربر در جلسه‌ای حاضر است و وقتی ساعت جلسه به انتها می‌رسد سیری یا فیچری نظیر سیری بدون آن‌که منتظر دستور کاربر شود، پیغام دهد: «الان وقت نهار است. باید گرسنه باشی. نزدیک محل فعلی‌ات سه رستوران مکزیکی که درباره‌اش گزارش‌های خوبی نوشته شده است، وجود دارد. مایل هستی گزارش‌ها را بخوانی؟»
شاید بشود حتی تخیل را پرواز داد و موقعیتی را تصور کرد که سیری می‌تواند متوجه شود که یکی از دوستان کاربر در نزدیکی محل جلسه است و پیشنهاد دهد که می‌توانند همدیگر را در رستوران مکزیکی ببینند. برای خلق چنین وضعیتی، کامپیوتر به جای آن‌که منتظر ارتباط کاربر با خود باشد، باید خود زمینه‌های ارتباط با کاربر را جستجو کند.
این چیزی‌ست که با هر چه شخصی‌تر شدن امکانات گوشی‌ها ، وقتی که کاربر اجازه می‌دهد کامپیوتر اطلاعات بیش‌تری درباره‌اش داشته باشد، اتفاق خواهد افتاد. همان چیزی که به گفته تایم درباره سیری اتفاق افتاده، «سیری بیش‌از آن‌‌که یک فیچر فرمان‌برداری کتبی از دستورات شفاهی باشد، یک منشی شخصی است.» منشی شخصی‌ای که پیش‌بینی می‌شود ویژگی‌های انسان‌گونه‌تری در آینده بیابد، ویژگی‌هایی که جهان تکنولوژی را با انقلاب تدریجی رو به رو خواهد کرد.