بهطور
كلي هر دامنههاي سطح بالاي جديد (TLD) درخواستي پس از انجام اقدامات لازم
جهت ثبت، مراحلي را بهمنظور اطمينان از مغايرت نداشتن درخواستها با
نظرات كشورها و نهادهاي بينالمللي طي ميكند تا اعطاي مجوز قطعي آن صورت
پذيرد.
بهطور مثال ممكن است در كشور ما در خصوص ثبت TLD
تحت عنوان fersowsi. توسط غير ايرانيان حساسيت و نگراني وجود داشته باشد و
دولت ايران با اين موضوع مخالفت داشته باشد. از اين رو آيكان به عنوان
موسسه مسوول ثبت دامنههاي اينترنتي در اين فرآيند، دو مرحلهي هشدار اوليه
و طرح دعواي حقوقي را پيشبيني كرده است.
اما در مرحلهي هشدار اوليه،
آيكان نظرات GAC يا كميته مسوول پيگيري اين موضوع را به درخواستدهنده TLD
منتقل ميكند تا درخواستدهنده از احتمال مواجهه با خطر Objection يا طرح
دعواي حقوقي نسبت به دامنه درخواستي خود آگاه شود، در اين مرحله
درخواستدهنده ميتواند نسبت به ادامهي روند و يا پسگرفتن درخواست خود
اقدام كند كه در اين مرحله 70 درصد هزينه ثبت به او بازگردانده خواهد شد.
در صورت تصميم بر ادامه روند، دولتها ميتوانند در مراحل بعدي نسبت به طرح دعواي حقوقي (Objection) اقدام كنند.
*طرح دعواي حقوقي در چهار مورد ذيل امكانپذير است:
1) تشابه ظاهري: در شرايط كه TLD
درخواست شده از نظر ظاهري شبيه به يك TLD موجود و يا TLD باشد كه در آن
دوره مورد درخواست قرار گرفته است.
2) حقوق قانوني: در صورتي كه TLD درخواست شده مغاير با حقوق قانوني موجود براي طرف اعتراضكننده باشد.
3) منافع عمومي محدود: در صورتي
كه TLD درخواستشده مغاير با نرمها و هنجارهاي پذيرفته شدهي اخلاقي و نظم
عمومي باشد كه تحت اصول قوانين بينالمللي به رسميت شناخته شده است.
4) جامعه: در صورتي كه مخالفت
شديدي با درخواست TLD خاصي از طرف بخش بزرگي از جامعه وجود داشته باشد كه
آن TLD خاص آن بخش را هدف قرار داده است.
مرحلهي هشدار اوليه از تاريخ 12
ارديبهشتماه تا پايان 23 خردادماه 1391 است و تنها تا آن زمان دولتها
ميتوانند نظرات خود را در اين باره اعلام كنند كه درصورت كشيده شدن جريان
به مرحلهي اعتراض اين فرآيند تا پايان پذيرفتن دعواي حقوقي ادامه خواهد
داشت.
*معرفي آيكان (ICANN):
موسسه نامها و ارقام تخصيص
يافته اينترنتي ICANN يك سازمان بينالمللي غيرانتفاعي است كه در سال 1998
طي تفاهمنامهاي با وزارت بازرگاني ايالات متحدهي آمريكا تاسيس شد.
مهمترين مسووليتهاي اين موسسه
مديريت و تعيين پروتكل اينترنتي، تخصيص فضاي آدرس، مديريت سيستم نامهاي
دامنهي كشوري (ccTLD) و عمومي (gTLD) و مديريت سيستم سرور ريشه است.
از جمله اهداف اين موسسه ميتوان
به ايجاد رقابت در ثبت دامههاي عمومي از طريق ازدياد تعداد دامنهها و
ازدياد مراكز ثبت، بينالملليسازي مديريت امور مربوط به اسامي و شمارههاي
اينترنتي و ايجاد مكانيسم ارتباط با كليهي اقشار مختلف اشاره كرد.
ساختار آيكان متشكل از تعدادي
سازمان زيرمجموعه و كميتههاي مشورتي و فني است. كميتهي مشورتي دولتي
آيكان (GAC) يكي از كميتههاي فعال در اين موسسه است كه هماكنون متشكل از
111 (از جمله جمهوري اسلامي ايران)، نماينده از كشورهاي مختلف و 17 ناظر
(مانند كمسيون اتحاديه اروپا) است.
اعضا با شركت در جلسات ميتوانند
با ارائهي توصيههايي به آيكان بر سياستهاي متمركز بر مديريت سيستم نام
دامنهها (DNS) و مسائل مرتبط با آنكه بر عملكرد اينترنت تاثيرگذار است،
نفوذ داشته باشند.
مشاورههاي بهعمل آمده از GAC
عموما در سطوح مختلف آيكان لحاظ ميشود؛ نماينده جمهوري اسلامي ايران در
كميتهي GAC، سعيد مهديون - نايب رييس هيات مديره و مدير عامل شركت فنآوري
اطلاعات ايران - است.