علم به اصول و قواعدی است که با آنها حالت و حرکت حرف آخر هر کلمه در جمله و نیز کیفیت ترکیب کلمات با هم در یک جمله، معلوم می‌شود. موضوع این علم کلمه و کلام و هدف آن نیز حفظ زبان از اشتباه لفظی است. در این علم درباره إعراب هر یک از فاعل و مفعول و فعل و مبتدا و خبر و... و جایگاه هر یک از آنها در جمله بحث می‌شود و هم چنین این که چه عاملی باعث می‌شود این اعراب تغییر کنند. الأصول فی النحو اشارة: سرشناسه : ابن سراج، محمد بن سری، - 316ق. عنوان و نام پدیدآور : الأصول فی النحو / تألیف العلامة أبی بکر محمد بن السری بن سهل النحوی المعروف ب «ابن السراج»؛ تحقیق محمد عثمان مشخصات نشر : قاهره : مکتبة الثقافة الدینیة ، 1430ق = 2009م = 1387 مشخصات ظاهری : 2 ج یادداشت : عربی موضوع : ادبیات عرب -- نحو توضیح : «الأصول فی النحو» اثر عربی ابن سراج ابوبکر محمد بن سری بن سهل( 316 ق / 929 م) در علم نحو و قواعد مربوط به آن می‌باشد.هدف نویسنده از نوشتن این کتاب، ذکر اصول و مواردی است که در کلام عرب شیوع داشته و اشاره به علتی که بعضی از قواعد تکرار می‌شوند. یاقوت درباره این کتاب گفته است: «اصول و قواعد نحوی پراکنده و غیر قابل فهم بود تا اینکه ابن سراج آنها را در کتاب اصول خود گردآورد و قابل فهم گردانید». شرح‌هایی که علمای بعد از او بر این کتاب نوشته‌اند، مؤید ارزش و اهمیت کتاب است. پاورقی‌ها مربوط به ذکر اسانید و شرح و تعلیقاتی است که محقق برای متن نوشته است. ص: 1 هذا الکتاب ...: المجلد 1؛ المجلد 2