سیاست‌نامه خواجه نظام‌الملک از منابع اصلی و متون کهن سیاسی ایرانی است. این کتاب از قدیم مورد توجه علاقه مندان رشته سیاسی بوده و مورد استنادهای زیادی قرار گرفته است. قوام‌الدین ابوعلی حسن بن علی بن اسحاق که نظام‌الملک لقب داشت از یکشنبه سیزدهم ذی‌الحجه الحرام ۴۵۵ تا دهم رمضان ۴۸۵ هـ.ق که تاریخ کشتن او بود، پیوسته در دربار آلب ارسلان سلجوقی و فرزندش سلطان ملکشاه به وزارت باقی بود. مشهور است که ملکشاه در پایان سلطنتش از تنی چند از وزیران خواست درباره بهترین شیوه کشورداری و تدبیر امور دین و دنیا کتابی تألیف نمایند تا آن را که از همه بهتر است دستور زندگانی سیاسی و اجتماعی و مذهبی خود سازد و چنان‌که از پایان این نسخه برمی‌آید، در آخرین سفری که خواجه با ملکشاه عازم بغداد بود، جزوات «سیاست‌نامه» را به نویسنده کتابهای مخصوص سلطنتی محمد مغربی سپرد تا آنها را پاکنویس نماید و هرگاه خواجه را اتفاقی پیش آید، نسخه مرتب را به پیشگاه شهریار تقدیم دارد. این نسخه همان نسخه‌ای است که پس از کشته‌شده خواجه مرتب شده و گویا این ترتیب در عهد دوم جانشین سلطان ملکشاه و در زمان سلطان غیاث‌الدین ابوشجاع محمد بن ملکشاه انجام یافت.