دانلود سخنرانی حاج آقا علوی تهرانی

امیرالمؤمنین (ع) در مناجاتشان با خدای متعال می فرمایند: «خدایا برای عزت من همین بس که بنده تو باشم». اساساً بندگی عهد بین انسان و خالق است. بنابراین عزت انسان در بندگی است و بنده خدا بودن، عهد بشر با خالق است. سیر انسان به سوی خداوند است و بالاترین مرتبه این سیر رسیدن به «نفس مطمئنه» است. مقام عبودیت و بندگی نزد خدای متعال از مقام رسالت پیامبر هم مهم تر است و در تشهد نماز هم به این موضوع اشاره شده است؛ ولی این به معنای بالا بودن مقام عبودیت از مقام نبوت نیست.

در فرمایش امام صادق (ع ذکر شده است سه خصلت وجود دارد که نزد خدا از همه چیز محبوب تر است. اولین خصلت زهد و بی میلی نسبت به دنیاست. از نظر دانشمندان علم اخلاق، زهد از بالاترین مراتب اهل سلوک است. زهد در دنیا در مقابل حُب دنیاست که منشا تمام خطرات است و تمام لغزش ها از این حُب دنیاست و تمام عاقبت بخیری از بی میلی به دنیاست. ولی عدم تمایل به دنیا همیشه به معنای زهد نیست؛ گاهی انسان به دلیل نداشتن سلامت روان دچار بی میلی نسبت به دنیا می شود؛ فلذا از این جهت در تعریف زهد می گویند که زهد یعنی اینکه قلب انسان متعلق به دنیا نباشد زیرا دنیا با تمام طول و عرضش هیچ ارزشی ندارد.