چرا حاشیه صفحه نمایش در موبایل‌ها همیشه بد نیست!؟

حاشیه صفحه‌نمایش یا به‌اصطلاح “Bezel” از صنعت جواهرآلات و سنگ‌های زینتی آمده است که در آنجا مورداستفاده برای تعیین نوع برش سنگ‌ها و مقطع رویی آن‌ها بکار می‌رود. این کلمه همچنین در مورد حاشیه دایره شکل دور ساعت یا جواهرآلات نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد. در دنیای گوشی‌های هوشمند، منظور از این واژه حاشیه دور صفحه‌نمایش موردنظر است که صفحه‌نمایش شیشه‌ای گوشی که ما با آن سروکار داریم را سر جایش نگه می‌دارد.

در زمان‌های قدیم، گوشی‌های همراه تقریباً کاملاً متشکل از حاشیه دور صفحه بودند و صفحه‌های نمایش کوچک بودند و چون صفحه‌های نمایش لمسی نبودند، مشکلی هم نبود. از زمانی که ما عادت به کشیدن و ضربه زدن به صفحه‌نمایش با انگشت‌هایمان کردیم، آن‌ها بزرگ‌تر شدند و حاشیه دور صفحه که باید صفحه‌نمایش را درجایش نگه می‌داشتند کوچک و کوچک‌تر شدند.

این کوچک‌تر شدن یک منطق را نیز برای خود دنبال می‌کند که قدم بعدی در این حرکت انقلابی حذف شدن کامل حاشیه دور صفحه است. حتی کسانی هستند که طرفدار ایده‌هایی همچون تلفن‌های همراهی با یک صفحه که دورتادور گوشی هوشمند چرخیده باشد و حتی پشت گوشی را نیز شامل شده باشد! البته ما راه درازی برای دستیابی به این ایده‌ها داریم، به خاطر دلایل خیلی خوبی.

حاشیه دور صفحه‌نمایش یک قابلیت ارگونومیک است

هرچند که حاشیه دور صفحه‌نمایش شاید جذاب‌ترین قسمت یک گوشی یا تبلت یا هر دستگاه دیگری با یک صفحه‌نمایش نباشد، اما آن‌ها درواقع بسیار برای ما کاربری دارند. انگشتان درشت ما هنوز به فضا و عمق و اصطکاک برای کار کردن احتیاج دارند تا با گوشی‌های هوشمند که هرروز نازک و باریک‌تر می‌شوند کار کنند.

حقیقت این است که حاشیه دور صفحه‌نمایش گوشی‌های هوشمند شما هنوز ازلحاظ ارگونومیک یک ضرورت محسوب می‌شوند؛ یک فضای مناسب و محکم برای نگه‌داشتن گوشی بدون امکان سرخوردن از دست شما و همچنین جلوگیری از فشردن صفحه لمسی و اختلال در کاری که قصد دارید با گوشی خود انجام دهید. تصور کنید که مجبور باشید یک بوم نقاشی که هنوز خیس است و تا لبه رنگ‌آمیزی شده را با دست از حاشیه آن نگه‌دارید؛ ما به یک قاب و حاشیه دور احتیاج داریم تا به‌راحتی بتوان آن را برداشت. صفحه لمسی گوشی‌های هوشمند هم به همان مقدار حساس و شکننده هستند.

دقیقاً مثال این موضوع گوشی هوشمند جدید کمپانی شارپ است. سه حاشیه اطراف و بالای صفحه‌نمایش فضای زیادی ندارند ولی حاشیه پایینی بسیار پهن است و درواقع این قسمتی است که می‌توان گوشی را از طریق آن نگه داشت، همچنین قسمتی که دکمه‌ها در آنجا تعبیه‌شده است. انگشتان ما بزرگ، پهن و بسیار مستعد لیز خوردن هستند. ببخشید ولی ما هنوز به حاشیه دور صفحه احتیاج داریم! اما شاید نه تا همیشه.

راهکارهای نرم‌افزاری برای مشکلات سخت‌افزاری

شاید شما برخلاف مشکلات آناتومی که بدن ما ایجاد می‌کند در نگه‌داشتن و کار کردن با یک گوشی هوشمند بدون حاشیه دور صفحه‌نمایش راحت باشید. یک‌قسمتی از دست شما همیشه روی صفحه لمسی قرار می‌گیرد. بیشتر اوقات، انگشتان شما به آن قسمت مالیده می‌شود زمانی که با گوشی کار می‌کنید. حالا این وظیفه سیستم‌عامل است که تشخیص بدهد کدام‌یک از ورودی‌های صفحه لمسی انگشت شماست و کدام‌یک قسمت دست شما که با لبه صفحه اصطکاک ایجاد می‌کند؛ و این اصلاً کار ساده‌ای نیست!

زمانی که حاشیه دور صفحه‌نمایش حذف می‌شود یا زمانی که کاهش پیدا می‌کند، کمپانی‌ها به چالش کشیده می‌شوند تا راهکارهایی درون سیستم‌عامل جای دهند تا بتواند فرق بین نحوه نگه‌داشتن دستگاه در دست شما را تشخصی دهد و برای مثال زمانی که شما در حال مطالعه کتاب در تبلت خود هستید و قصد دارید صفحه را ورق بزنید. گاهی اوقات کمپانی‌ها مثل کمپانی اپل، حاشیه دور صفحه را یک رابط کاربری تصور می‌کنند که کنترل‌گرهایی مانند کنترل صدا، دکمه خاموش/روشن و دکمه «خانه» را در خود جای می‌دهد و این کار حس‌گرهای دستگاه را نیز در همین حاشیه جای می‌دهد.

بعضی کمپانی‌های دیگر نیز دستگاه را با ساختار نگه‌دارنده را در فقط در بالا و پایین تصور می‌کنند مثل این دستگاه با صفحه‌نمایش سرتاسری از چپ تا راست. یا شاید هم اصلاً به حاشیه اعتقادی ندارند و در عوض، دستگاه را فقط با یک ساختار داخلی سر جایش نگه می‌دارند.

شرکت سامسونگ به‌تازگی یک ایده طراحی جدید ثبت کرده که از حاشیه دو طرف چپ و راست یک دستگاه با صفحه‌نمایش سرتاسری، به جدا از صفحه‌نمایش اصلی که بر رو یا پشت دستگاه قرار دارد به‌عنوان یک رابط کاربری ثانویه استفاده می‌کند. نمونه‌ای از کاربرد این پتنت را می‌توان در Galaxy Note Edge مشاهده کرد.

حال چه تعریف شما از حاشیه دور صفحه‌نمایش را یک فریم با ساختار فلزی باشد و یا یک رابط کاربری ثانویه که از طریق آن گوشی هوشمند خود را کنترل کنید، به‌هرحال یک ضرورت است که دستگاه را برای ما قابل‌استفاده می‌کند و راهکار قاطعی برای حذف آن در حال حاضر وجود ندارد.

یک حاشیه نازک لزوماً به معنای عدم وجود آن نیست

تا به الآن که هنوز ما دستگاهی بدون حاشیه دور صفحه‌نمایش در بازار ندیده‌ایم. سروصدایی که محصول جدید شارپ به راه انداخته هم با چشم‌پوشی از این حقیقت هست که هنوز حاشیه نازک در طرفین این دستگاه وجود دارد. ما هنوز راه طولانی در پیش داریم تا به گوشی هوشمندی بدون حاشیه دور صفحه‌نمایش باشیم، اما کمپانی‌هایی مانند شارپ به این مقصود در حال نزدیک شدن هستند.

بنا به گزارش‌های بعد از امتحان گوشی هوشمند “Crystal”، حتی خطاهای عمدی در لمس اطراف صفحه لمسی نیز توسط سیستم‌عامل این گوشی تشخیص داده می‌شد و این موضوع نشان می‌دهد که شارپ در توسعه سیستم‌عاملی که این خطاها را به‌صورت کامل درک کند نزدیک می‌شود؛ اما برداشتن این قدم بزرگ در حذف این «حاشیه نازک» هنوز توسط هیچ کمپانی برداشته نشده است.

در آخر، حاشیه دور صفحه‌نمایش صرفاً حاشیه نیستند. آن‌ها یک‌لایه ثانویه کاربری را تشکیل می‌دهند که جای خالی بزرگی را در سیستم‌عامل و نرم‌افزار گوشی هوشمند را پر می‌کنند و هنوز بسیار ضروری هستند. در ذهن داشته باشیم که تمامی کمپانی‌های تولید گوشی‌های هوشمند در دنیا در حال کار کردن بر روی این مسئله هستند و اصلاً دور از ذهن نیست که ما درنهایت گوشی‌های بدون حاشیه دور صفحه داشته باشیم؛ اما تا آن زمان، بهتر است که گوشی‌های هوشمند ما از این حاشیه‌ها بی‌بهره نمانند.