ظهور محمد صلی الله علیه و آله
نماز و دعای پیامبرصلی الله و علیه وآله مثال زدنی است اما آنچه جامعه امروز ما نیازمند آن است، اخلاق اجتماعی پیامبر(صلی الله و علیه وآله) است؛ اینکه ایشان در کنار سایر مردم چگونه زندگی می کرد؟
در زمانه ای نه چندان دور، در زمانی که مردمان برای بیشتر داشتن، خون یکدیگر را می ریختند، به کوچک ترین بهانه ای آبرو و جان و مال خاندانی را به یغما می بردند، در زمانی که منافع حزب و گروه باارزش تر از خواسته های خدا بود، در زمانی که مردمان خون ملخی که به آن ها پناه آورده بود را محترم می شمردند و برای حفظ آن حاضر به ریختن خون انسان ها بودند، در چنین عصر تاریکی، محمد، رسول خدا صلی الله علیه و آله، ظهور کرد و با اخلاق و سیره خود روشنایی به عالم داد که دامنه اش به زمان ما هم رسید.
با این حال، عده ای دانسته یا نادانسته سعی در خاموشی این نور داشته اند و دارند. برخی نیز با برجسته کردن قسمتی و نادیده گرفتن بقیه زندگی پیامبر و خلاصه کردن او تنها در قامت یک حاکم، شخصیت عظیم ایشان را کوچک جلوه می دهند. اما خداوند اراده دیگری دارد .
خُلق عظیم
قرآن کریم، مهم ترین معرف پیامبر صلی الله علیه واله است. با کسی تعارف ندارد و سخن حق را بی پروا می گوید. قرآن در مورد پیامبر چنین می گوید:
وَ لَوْ تَقَوَّلَ عَلَینَا بَعْضَ الْأَقَاوِیلِ ۞ لَأَخَذْنَا مِنْهُ بِالْیمِینِ ۞ ثُمَّ لَقَطَعْنَا مِنْهُ الْوَتِینَ؛ (الحاقة؛ 44-46)
و اگر او سخنى دروغ بر ما مى بست، ما او را با قدرت مى گرفتیم، سپس رگ قلبش را قطع مى كردیم.
همین قرآن بدون هیچ گونه ملاحظه ای، اخلاق پیامبرش را چنین توصیف می کند:
وَ إِنَّكَ لَعَلى خُلُقٍ عَظیم ؛ (قلم؛ 4)
و یقیناً تو بر ملکات و سجایاى اخلاقى عظیمى قرار دارى .
خداوند در جای جای قرآن از پیامبر یاد کرده و اخلاق او را ستوده و او را الگوی نیکویی برای مردم معرفی کرده است. مهربانی و عطوفت و غمخواری پیامبر صلی الله و علیه وآله یکی از محورهایی است که قرآن همواره بر آن تأکید داشته است:
لَقَدْ جَاءَكُمْ رَ سُولٌ مِّنْ أَنفُسِكُمْ عَزِیزٌ عَلَیهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِ یصٌ عَلَیكُم بِالْمُؤْمِنِینَ رَ ءُوفٌ رَّ حِیمٌ؛ (توبه؛ 128)
به راستی که پیامبری از میان خودتان به سوی شما آمده است که هر رنج که شما می برید، برای او گران می آید، و سخت هواخواه شماست و به مؤمنان رئوف و مهربان است .
رحمتی برای عالمیان
پیامبر می فرمود: تکلف و زحمت بی جا در زندگی ما پیامبران نیست. همچنین توصیه می کرد: بدی های یکدیگر را (از هر حزب و جناحی) پیش من بازگویی نکنید، زیرا دوست دارم با دلی آرام و خالی از کدورت نزد شما بیایم
حسن رفتار پیامبر صلی الله علیه واله اختصاص به مسلمین و مؤمنین نداشت؛ بلکه شامل کفار و مشرکین و اهل کتاب نیز می شد. از همین رو بود که در مدت حضور پیامبر صلی الله و علیه وآله در مکه، ارتباط مردم با پیامبر موجب واهمه مشرکین از مسلمان شدن آن ها بود، تا جایی که با روش هایی مثل تحریم و توهین سعی در قطع این ارتباط داشتند.
لَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِك؛ (ال عمران؛ 159)
اگر درشت خوى و سخت دل بودى از پیرامونت پراکنده مى شدند.
نماز و دعای پیامبرصلی الله و علیه وآله مثال زدنی است اما آنچه جامعه امروز ما نیازمند آن است، اخلاق اجتماعی پیامبر(صلی الله و علیه وآله) است؛ اینکه ایشان در کنار سایر مردم چگونه زندگی می کرد؟
پیامبر پوزش عذر خواهان را می پذیرفت. در مقابل بدی دیگران بدی نمی کرد بلکه گناه آنان را نادیده می گرفت و از آنان می گذشت. تبسمش از همه بیشتر بود.
اگر کسی نزد حضرت سخن دروغی می گفت لبخندی می زد و می فرمود سخنی است که او می گوید. نه تنها دیگران را ملامت نمی کرد، بلکه اگر در حضورش کسی را ملامت می کردند می فرمود به او کاری نداشته باشید.
رسول خدا صلی الله و علیه وآله دعوت کسی را رد نمی کرد. هدیه را می پذیرفت هرچند چیز کوچکی بود. از درگیری با مردم دوری می کرد چراکه خود فرموده بود خداوند او را از آن نهی کرده است. با اصحاب به صورت حلقه وار می نشستند تا مجلسشان صدر و ذیلی نداشته باشد و در نگاه دیگران برتری برای خود کسب نکرده باشد.
پیامبر می فرمود: تکلف و زحمت بی جا در زندگی ما پیامبران نیست. همچنین توصیه می کرد: بدی های یکدیگر را (از هر حزب و جناحی) پیش من بازگویی نکنید، زیرا دوست دارم با دلی آرام و خالی از کدورت نزد شما بیایم.
این است زندگی و شریعت سرتاسر نور محمدی. شریعتی که با آیین سر بریدن و ربودن دختران و ایجاد و ترویج برده داری و به دندان کشیدن جگر انسان و به هم زدن آرامش چند کشور، تطابقی ندارد.
حیات محمدی به نام و شعار نیست که با نوشتن شعاری بر پارچه ای و علم کردنش، محقق شود. محمد صلی الله علیه واله یک مکتب است؛ مکتب آدم سازی؛ مکتبی که نه خشونت در آن جای دارد نه اتهام و کینه توزی و حیله گری.
به امید آنکه با تبعیت از رفتار و منش این پیامبر عظیم که رحمة للعالمین است، در این آلودگی ها، با هر رنگ و نژادی که هستیم جامعه ای سرشار از صلح و زیبایی و طراوت معنوی و اجتماعی را رقم بزنیم.