گوگل ویژگی جدیدی به نام تحقیق عمیق (Deep Research) را معرفی کرده است که برای مشترکان پیشرفته پلتفرم Gemini در دسترس است. این ابزار با استفاده از فناوری Gemini می‌تواند منابع مختلف را بررسی کرده و گزارش‌های دقیق و کاملی تهیه کند. اما آیا این ابزار آنقدر خوب است که بتواند بطور کامل جایگزین انجام تکالیف شود؟
تحقیق عمیق چیست؟
تحقیق عمیق یک دستیار تحقیقاتی مبتنی بر هوش مصنوعی است که قابلیت‌های جستجوی گوگل را با توانایی‌های پیشرفته استدلال هوش مصنوعی Gemini ترکیب می‌کند. این ابزار امکان بررسی موضوعات پیچیده و تولید گزارش‌های جامع را در عرض چند دقیقه فراهم می‌کند و می‌تواند ساعت‌ها زمان صرفه‌جویی در تحقیقات دستی را کاهش دهد. ادعا شده است که این ابزار با جستجوی وب آزاد، گزارش‌های کاملی از منابع مختلف را به صورت سازمان‌دهی شده ارائه می‌دهد. اما کیفیت واقعی آن چطور است؟
نحوه استفاده از تحقیق عمیق
برای استفاده از این قابلیت، مشترکان پیشرفته Gemini می‌توانند به نسخه وب این ابزار از طریق دسکتاپ مراجعه کرده و وارد حساب کاربری خود شوند.
- گزینه "1.5 Pro with Deep Research" را از منوی مدل‌ها انتخاب کنید.
- سوال تحقیقاتی یا موضوع خود را وارد کرده، برنامه تحقیقاتی چند مرحله‌ای را بازبینی و تأیید (یا اصلاح) کنید، و سپس روی "Start research" کلیک کنید.
این ویژگی در حال حاضر تنها به زبان انگلیسی و برای مشترکان پیشرفته Gemini در دسترس است که هزینه اشتراک ماهانه آن ۲۰ دلار است، اما امکان آزمایش رایگان نیز وجود دارد.
آزمودن قابلیت‌های تحقیق عمیق
برای ارزیابی عملکرد این ابزار، سوالی در زمینه هوش مصنوعی مطرح شد: "روندهای کلیدی در توسعه هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۵ کدامند؟"
Gemini بلافاصله یک برنامه تحقیقاتی جامع ایجاد کرد و فرآیند تحقیق را با جستجو در ۲۸ نتیجه مرتبط آغاز کرد. در عرض چند دقیقه، گزارش کاملی تهیه شد که شامل منابع معتبر (مانند Gartner) و اطلاعات کاملاً سازمان‌دهی شده بود.
عملکرد این ابزار
گزارش تولید شده، روندهای کلیدی مانند توسعه عوامل هوش مصنوعی خودکار، استفاده از هوش مصنوعی چند حالته (که اطلاعات را از منابع مختلف پردازش می‌کند)، و روند سرمایه گذاری و تأمین مالی در حوزه هوش مصنوعی را پوشش می‌داد. همچنین به مسائل اخلاقی مرتبط با هوش مصنوعی و تأثیر آن بر نیروی کار، امنیت سایبری، و کاربردهای صنعتی آن از بهداشت و درمان تا تولید اشاره شد.
گزارش شامل داده‌های کمی (مانند آمار سرمایه گذاری در هوش مصنوعی) و تحلیل‌های کیفی بود که همه آنها با استناد به منابع معتبر پشتیبانی شده بودند. همچنین به صورت غیرمنتظره‌ای فهرستی از کنفرانس‌های مرتبط با هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۵ ارائه شد.
پاسخ به سوالات تکمیلی
برای بررسی توانایی این ابزار در پاسخ به سوالات بعدی، سوالی در مورد ویرایش ویدیو مطرح شد: "چگونه هوش مصنوعی می‌تواند ویرایش ویدیو را خودکار کند؟"
این ابزار پاسخی کامل ارائه داد که شامل جنبه‌های مختلف ویرایش ویدیو با هوش مصنوعی و ابزارهای موجود در این زمینه بود و به منابع مرتبط نیز لینک داد.
محدودیت‌های تحقیق عمیق
در حالی که این ابزار بسیار تأثیرگذار بود، اما فاقد درک عمیق ناشی از خواندن مقالات علمی یا انجام تحقیقات اولیه بود. همچنین ممکن است دارای سوگیری باشد، زیرا منابع مورد استفاده عمدتاً از نشریات انگلیسی زبان بودند. بنابراین، دیدگاه‌های دیگر ممکن است نادیده گرفته شوند.
کاربردهای احتمالی برای دانشجویان
اگرچه نمی‌توان گفت تکالیف به پایان رسیده‌اند، اما تحقیق عمیق می‌تواند برای سازمان‌دهی و جمع‌آوری اطلاعات بسیار مفید باشد. برای مثال، در بررسی ادبیات، می‌توان یک مرور سریع از تحقیقات موجود روی یک موضوع انجام داد. همچنین، در برنامه ریزی پروژه‌ها، این ابزار می‌تواند یک برنامه تحقیقاتی ساختارمند ارائه دهد و به عنوان یک پایه برای شروع کار مورد استفاده قرار گیرد.
اما باید توجه داشت که اطلاعات تولید شده توسط هوش مصنوعی ممکن است دچار خطا یا سوگیری باشد، بنابراین لازم است صحت اطلاعات با منابع معتبر بررسی شود.
مقایسه با دیگر مدل‌های هوش مصنوعی
آنچه تحقیق عمیق را از ابزارهای موجود متمایز می‌کند، توانایی آن در شبیه سازی مهارت‌های تحقیقاتی انسانی است. این ابزار نه تنها پاسخ‌های ساده ارائه می‌دهد، بلکه با جستجوی چند مرحله‌ای و تولید گزارش‌های جامع، فرآیند تحقیق را ارتقا می‌دهد. در مقایسه با مدل پیشرفته OpenAI، تمرکز تحقیق عمیق بیشتر روی تحقیقات مبتنی بر وب و تولید گزارش است، در حالی که مدل OpenAI بیشتر روی استدلال و حل مسائل پیچیده متمرکز است.
نتیجه‌گیری
ویژگی تحقیق عمیق برای مشترکان پیشرفته Gemini ابزاری قدرتمند و تأثیرگذار است که می‌تواند فرآیند تحقیق را به سرعت انجام دهد. اما این ابزار جایگزینی برای تفکر انتقادی و خلاقیت انسانی نیست. استفاده از آن باید با احتیاط و در کنار تحلیل‌های انسانی انجام شود. شاید روزی هوش مصنوعی تکالیف را با دانشمندان هوش مصنوعی جایگزین کند!