فكر
متحرك يا سيار كردن تلفن و بكارگيري آن در مكانهاي مختلف به منظور
بهرهگيري بيشتر از اين وسيله، از دهه 1960 ميلادي در كشورهاي اسكانديناوي
پا گرفت و در اواخر آن دهه، نخستين تلفن نقطه به نقطه به كار گرفته شد كه
نقطه عطفي در روند مخابراتي به شمار آمد و اين ايده ديرينه انسان به تحقق
پيوست و اين فنآوري در سال 1975ميلادي از سوي كشورهاي اسكانديناوي با
سيستم آنالوگ به بازار عرضه شد.
نخستين شبكه تلفن متحرك
نيز از سوي همين كشورها راهاندازي شد، در اوايل سال 1980 ميلادي، استفاده
از تلفنهاي ديجيتالي در اتومبيل مورد توجه قرار گرفت.
در سال 1977 ميلادي كانادا اولين
شبكه اطلاعات عمومي را طراحي و راهاندازي كرد و شبكههاي عمومي
اطلاعرساني جهاني با استفاده از كامپيوتر، ماهواره و گيرندهها و
فرستندههاي ماكروويو به وجود آمد.
در سال 1983ميلادي آمريكا سيستم
Nordic Mobile Telephone را وارد بازار كرد و ژاپن نيزسومين كشور در جهان
بود كه سيستم سيار خود را با ويژگيهاي دو نوع اسكانديناوي و آمريكايي به
نام HCMS عرضه كرد و سپس سيستم NTT با قابليت اتصال به شبكه را ايجاد كرد.
انگلستان در سال 1985 ميلادي با عرضه سيستم TACS بود که به گروه دارندگان تلفن سيار پيوست و سپس ايرلند نيز اين سيستم را پذيرفت.
پس از اين تاريخ، سيستم NMT با
فركانس 450 مگاهرتز در كشورهاي دانمارك، نروژ، سوئد و فنلاند مورد استفاده
قرارگرفت و اين کشورها نيز به شبكه استفاده كنندگان از اين سيستم پيوستند.
همچنين هلند، لوكزامبورگ و بلژيك
با تغيير جزئي، آن را پذيرفتند و در سال 1989 قبرس نيز به اين شبكه پيوست.
در اين زمان بود كه كانادا سيستم AMPSآمريكا راپذيرفت.
درسال 1985 ميلادي انستيتويي
متشكل از 17 كشور اروپايي درصدد طراحي و ابداع يك استاندارد مشترك براي
تاسيس شبكه سلولي برآمد تا اين استاندارد به صورت هماهنگ، طرح تلفن سيار
ديجيتال را اجرا كند؛ اين استاندارد GSM نام گرفت.
در حال حاضر، استاندارد GSM شامل سه سيستم است كه عملكردهاي اساسي كاملا يكساني دارند ولي باند فركانس آنها متفاوت است.
در سال1986ميلادي شبكه جهاني
اطلاعرساني اينترنت، فراگيرترين شبكه اطلاعرساني بين الملل، راهاندازي
شد و در سال 1987 ميلادي طرح باند باريك انتخاب شد و در همان تاريخ 13 كشور
اروپايي يادداشت تفاهمي تحت عنوان(MOU) امضا كردند، مبني بر اينكه هر عضو
متعهد شد تمام مشخصات GSM را رعايت كند.
بهره برداري از نخستين فاز شبكه
تلفن همراه كشور، در مردادماه سال 1373 در شهر تهران با استفاده از 176
فرستنده و گيرنده در 24 ايستگاه راديويي و با ظرفيت 9200 شماره آغاز شد.
به دنبال استقبال غيرمنتظره و
بينظير مشتركين از اين پديده، شركت مخابرات ايران درصدد گسترش پوشش آن از
تهران به كل كشور برآمد، به طوري كه در سال 1374 تعداد تلفنهاي دايري به
15907 شماره افزايش يافت و افزون بر تهران، شهرهاي مشهد، اهواز، تبريز،
اصفهان و شيراز نيز زير پوشش شبكه تلفن همراه قرار گرفت.
گسترش شبكه ارتباطات سيار در
سالهاي بعد نيز ادامه يافت، به طوري كه در سال 1375 علاوه برشهرهاي ياد
شده 28 شهر ديگر به اين شبكه پيوست. ضمن آنكه تعداد تلفنهاي داير شده در
اين سال به 59967 شماره بالغ گشت و در پايان سال 1382 به 3449878 شماره
رسيد.
اما در راستاي سياست برخورداري
كليه اقشار كشور، اعم از ساكنين شهرهاي كوچك و بزرگ از امكانات ارتباطي،
تعداد شهرهاي تحت پوشش تلفن همراه از 134شهر در آغاز سال 76، به 667 شهر در
پايان سال 82 و 1120 شهر در ابتداي سال 90رسيده است.
اما هيات وزيـــران درجلسه مـورخ
14مردادماه سال 83 بنا بــر پيشنهــاد وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات و
به استناد مواد (2) و (4) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادي، اجتماعي و
فرهنگي جمهوري اسلامي ايران – مصوب 1379 و مصوبه تيرماه سال 82 شوراي عالي
اداري در اجراي بند ب ماده 1 قانون مذكور، با تجديد سازمان و تغييرنام و
اصلاح اساسنامه مركز سنجش از دور ايران به شركت ارتباطات سيار ايران موافقت
كرد.
هم اکنون شرکت ارتباطات سيار
ايران حدود 43 ميليون مشترك ثبتشده و حدود 5/33 ميليون مشترك فعال دارد،
همچنين بالغ بر5/7 ميليون مشترك فعال در لحظه در تهران دارد كه اين تعداد
قرار است به 10 ميليون برسد.