کشف بی‌خطر دنیای دیجیتال

امروز دنیاهای آنلاین و آفلاین روزمره ما به شدت به هم متصل شده اند. این اتصالات به خانواده ها کمک می کند که از طریق وب کم با خویشاوندان و دوستان خود ارتباط برقرار کنند و کودکان نیز قادرند روی شبکه تکالیف درسی خود را به صورت آنلاین انجام دهند.

این دنیای آنلاین، بستری منحصر به فرد است که در آن مردم در تمام سنین می توانند در کنار هم دانش خود را افزایش دهند. به طوری که کودکان و نوجوانان آگاه به فناوری می توانند به والدین خود روش‌های استفاده از فناوری های نوین را بیاموزند و پدربزرگ ها و مادربزرگ ها می توانند تجربیاتی را که در زندگی کسب کرده اند به نسل های جوانتر یاد بدهند و به آن‌ها نصیحت کنند که چگونه در دنیای آنلاین ایمن بمانند. به این ترتیب، تمام نسل ها می توانند دنیای دیجیتال را در کنار هم کشف کنند.

۶ نکته کلیدی که به فرزند شما کمک می کند از اینترنت به روشی ایمن استفاده کند
- درباره اینترنت صحبت کنید و به آن‌ها فرصت دهید که در کنار شما شبکه را کشف کند. از فرزند خود بخواهید که به شما نشان دهد چقدر به آنلاین بودن علاقه دارد و اگر تمایلات فرزندتان با شما یکی نبود، سعی کنید شوکه نشوید.

- خلاقیت کودک خود را تحریک کنید و فرزند خود را به سمت بهترین محتوای آنلاین هدایت کنید تا بتواند خلاقیت خود را توسعه دهد. کودک شما می تواند یاد بگیرد و سایت‌های جدید را کشف کند، بازی کند، وبلاگ بنویسد، وب سایت بسازد و … به این ترتیب می توانید تصور ذهنی فرزندتان را توسعه دهید.

- در کنار هم و با یکدیگر قوانین و موانعی را بسازید و تعیین کنید که چه وقت، کجا، چرا و به چه مدتی فرزند شما می تواند از تلفن همراه یا رایانه استفاده کند. شما باید یاد بگیرید که به حرف‌های فرزندتان گوش دهید و قوانین عادلانه ای را تدوین کنید.

- اطلاعات شخصی را حفظ کرده و به فرزند خود کمک کنید بفهمد که اطلاعات و عکس‌هایی که در شبکه می گذارد، می توانند برای همیشه و برای همه قابل رویت باشند. به کودک کمک کنید که از بالاترین سطوح حریم شخصی در شبکه های اجتماعی استفاده کند.

- به استفاده از ابزارهای کنترل شخصی فکر کنید که می توانند به طور خودکار بعضی موضوعات خاص (موضوعات غیراخلاقی، خشونت و …) را فیلتر کنند و زمان وب‌گردی کودک خود را محدود کنید.

- از گذاشتن رایانه شخصی در اتاق کودک خود اجتناب کنید و در عوض، رایانه را در اتاق نشیمن قرار دهید. با این کار می توانید از سلایق فرزند خود در زمان وب‌گردی آگاه شوید.
 
نتایج نظرسنجی کمیسیون اروپا درباره رفتارهای آنلاین کودکان در شبکه
۲۶ درصد از کودکان در یک شبکه اجتماعی عمومی پروفایل دارند.

۱۲ درصد از کودکان اروپایی ۹ تا ۱۶ سال اظهار داشته اند که حداقل یک‌بار در اینترنت دچار دردسر شده اند.

۵۶ درصد از والدینی که کودکان آن‌ها پیامهای آنلاین زننده یا آزاردهنده دریافت کرده اند از این موضوع اطلاع ندارند.

از هر ۸ پدر و مادر، یک مادر و پدر در فعالیت‌های آنلاین فرزندان خود مداخله نمی کند. هرچند ۵۶ درصد از والدین گام‌های مثبتی را برداشته اند و به فرزندان خود یاد داده اند که در دنیای آنلاین چگونه با دیگران رفتار کنند.

۳۶ درصد از کودکان اروپایی ۹ تا ۱۶ سال معتقدند که قطعاً بیشتر از والدین خود درباره اینترنت می دانند.

۴۴ درصد از کودکان اظهار داشتند که از دوستان خود درباره ایمنی در اینترنت راهنمایی خواسته اند و ۳۵ درصد نیز گفتند که به دوستان خود درباره ایمنی آنلاین نصحیت می کنند.

باوجود این، ۶۳ درصد از کودکان خاطر نشان کردند که از والدین خود در مورد ایمنی آنلاین راهنمایی گرفته اند.

نرم افزار فیلترینگ خانگی برای خانواده های ایرانی
معاون شورای عالی اطلاع رسانی نیز چندی پیش با هدف فرهنگ سازی درباره استفاده صحیح از اینترنت در خانواده‌ها نرم افزار فیلترینگ خانگی به منظور پالایش سطح دسترسی کودکان به اینترنت با هزینه ۸۰ میلیون تومان عرضه کرد.

در اکثر کشورها این نرم‌افزار بر روی رایانه خانگی افراد نصب می شود و در کشور ما نیز فیلترینگ خانگی بر اساس ارزش‌های فرهنگی، اخلاقی و بومی کشور به وسیله متخصصان داخلی بخش خصوصی تهیه شده است. تشخیص خودکار و هوشمند نسبت به تصاویر از جمله ویژگی های بارز این نرم افزار است که مقطع سنی خاصی را شامل نمی شود.

همچنین اجزای این برنامه از دید والدین، تعریف فرزندان، امکان انتخاب محدوده سنی برای فرزندان، کنترل تصاویر با استفاده از روش‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، امکان تعیین زمان استفاده، امکان تغییر پیام‌ها به وسیله والدین، ارائه گزارشات، امکان اعمال تنظیمات دلخواه و تغییر رمز عبور اصلی است.

نسخه جدید نرم‌افزار فیلترینگ خانگی نیز با نام “نظارت والدین بر مصرف اینترنت” با اعمال برخی تغییرات در نصب و اجرا برای دانلود رایگان در وب‌گاه دبیرخانه شورای عالی اطلاع‌ رسانی ارائه شده است.

واسط کاربری کامل نرم‌افزار و نصب آن بدون نیاز به اعمال تغییرات در سیستم‌عامل نرم‌افزار انجام می‌شود، همچنین در نسخه جدید نرم‌افزار سازگاری بیشتری با ویروس‌یاب‌ها پیدا کرده است. از دیگر تغییرات اعمال شده نیز می‌توان به محافظت از غیرفعال کردن، از نصب درآوردن و تغییر تنظیمات نرم‌افزار به صورت غیرمجاز به وسیله کودکان اشاره کرد.