یکی از بزرگ‌ترین تهدیدها برای آینده سود و قیمت سهام اپل،
شیوه‌ی قیمت‌گذاری شرکت‌های دیگر در بازارهای پرجمعیتی مانند هند و چین است
که در این مقاله قصد داریم به بررسی این تهدید بزرگ و رقابت دو شرکت اپل و
شیائومی بپردازیم؛ پس با ما همراه باشید.
بر اساس برآوردها حدود 70 درصد سود اپل
از آیفون به دست می‌آید که در محدوده‌ی قیمت 549 دلار تا 849 دلاری قرار
دارد و نسخه‌های قراردادی آن‌هم از 99 دلار تا 399 دلار به فروش می‌رسند که
نکته قابل‌ذکر این است که این محدوده قیمت برای آیفون‌های 5C و 5S است.
سود ناخالص اپل از فروش این آیفون‌ها هم 50 درصد تخمین زده می‌شود.
در طول دو سال گذشته نرخ رشد فروش آیفون
کاهش زیادی داشته که همین موضوع باعث شده رشد سود اپل با کندی پیش رود؛ اما
دلیل اصلی آن بازارهای توسعه‌یافته هستند که در حال حاضر توسط شرکت‌های
زیادی موردتوجه قرارگرفته‌اند و این بازارهای توسعه‌یافته جمعیت زیادی را
شامل می‌شوند که می‌توان از میان آن‌ها چین و هند را نام برد که رشد آن‌ها
همچنان سریع است و اپل با عرضه آیفون قراردادی در کشورهای ثروتمند خود را
از این بازارها محروم کرده است. در نمودار زیر می‌توانید کاهش رشد سود اپل
را به‌وضوح مشاهده کنید. این نمودار درصد رشد سال‌به‌سال اپل و همچنین
تعداد دستگاه‌های فروخته‌شده را نشان می‌دهد.
و اما اپل یک سیاست خاص خودش را دارد و آن
تولید نکردن دستگاه‌های ارزان‌قیمت است که البته این سیاست راه را ابتدا
برای شرکتی مانند سامسونگ و به دنبال آن شرکت‌های نوپای چینی باز کرده تا
بتوانند به طرز قابل‌توجهی در بازار گوشی‌های هوشمند رشد کنند.
گوشی‌های رقیب آیفون در ابتدای عرضه به
دلیل کیفیت ساخت پایین و هزینه‌های کم تولید، بسیار ارزان بودند و
بی‌کیفیت؛ اما در طول سال گذشته کیفیت این گوشی‌ها و همچنین طرفدارانی که
برای خود دست‌وپا کرده‌اند، بهبود چشمگیری داشته است که همین عوامل باعث
شده‌اند این شرکت‌های نوپا به رقبای جدی اپل تبدیل شوند.
برای مثال همان‌طور که در نمودار زیر که
متعلق به تعداد فروش دستگاه‌های شرکت شیائومی است، می‌بینید، این شرکت
توانست در سه‌ماهه نخست امسال با رشد 278 درصدی نسبت به سال قبل، به مرز
فروش 15 میلیون دستگاه برسد. شاید از نظر شما رقابت یک شرکت چینی که شاید
نامش به گوش خیلی‌ها نخورده باشد با اپل باسابقه مسخره به نظر برسد اما خوب
است بدانید مدتی پیش هیوگو برا از مدیران اصلی اندروید هم از گوگل به
شیائومی مهاجرت کرد. (مصاحبه کوتاهی از او و اهداف شیائومی را می‌توانید در
این مطلب بخوانید.)
اما آمار دیگری که وجود دارد و نشان از
موفقیت این شرکت چینی دارد، آمار فروش بیش‌تر از اپل در بازار چین است که
البته این آمار حدود نیمی از آماری که اپل برای فروش سه‌ماهه خود در سطح
جهانی انتظار داشته است را تشکیل می‌دهد و چه‌بسا شیائومی بتواند با عرضه
جهانی دستگاه‌هایش آمار فروش بالاتر از اپل را بچشد و سردمدار تولیدکنندگان
تلفن همراه شود.
درحالی‌که اپل انتظار دارد با عرضه آیفون 6
در طول 6 ماه حدود 60 الی 70 میلیون از این دستگاه را به فروش برساند، اما
بازهم با این کار نمی‌تواند جلوی رشد سریع شیائومی را بگیرد و دیری نخواهد
گذشت که فروش این شرکت به فروش اپل نزدیک شود.
برگ برنده این شرکت عرضه کیفیت خوب در
کنار قیمت ارزان است. به‌طور مثال می‌توان گوشی هوشمند Mi3، برترین گوشی
این شرکت را با آیفون مقایسه کرد. این گوشی با قیمت 320 دلار توانایی رقابت
با آیفون را داراست و این شرکت همان‌طور که بازارهای درحال‌توسعه را هدف
گرفته است، با تولید دستگاه‌هایی دیگر با حدود قیمت 100 دلار سعی در تسخیر
این بازارها دارد. اخیراً گوشی وان از شرکت وان پلاس هم به این رقابت وارد
شده و با قیمتی معادل نصف قیمت آیفون سعی در تنگ کردن عرصه بر دیگر شرکت‌ها
دارد که این گوشی هم بسیار باکیفیت است.
اما با نگاه دقیق‌تر می‌بینیم که این فقط
شیائومی نیست که قصد تسخیر بازار را دارد، بلکه دیگر شرکت‌های بومی چین و
هند هم بیکار ننشسته‌اند و با توجه به نمودار زیر فروش قابل‌توجهی
داشته‌اند.
بسیاری از طرفداران متعصب اپل هر محصولی
که اپل تولید نکرده باشد را پلاستیک بی‌ارزش می‌خوانند درحالی‌که چشمشان را
به روی واقعیت‌ها بسته‌اند ولی غافل از اینکه همین پلاستیک‌های بی‌ارزش با
طراحی و کیفیت خوبشان طرفدارانی دارند که روزبه‌روز بر تعداد آن‌ها افزوده
می‌شود. البته نمی‌توان از تلاش‌های مدیر شیائومی چشم‌پوشی کرد چون او
شخصیتی مانند استیو جابز برای خود در چین ساخته و حتی در کنفرانس‌ها هم با
شلوار جین آبی و پیراهن مشکی حاضر می‌شود که در نوع خود بسیار جالب است.
طبیعتاً او توانسته با این کارش طرفداران بسیاری را در چین به دست بیاورد
که با تعصب از او حمایت می‌کنند.
حال با اطلاع از این آمار و ارقام می‌توان
این‌طور توصیف کرد که «سود اپل همین اختلاف قیمت حدود 300 دلاری است». اگر
شرایط این‌طور پیش برود که اپل کاهش قیمتی را در دستور کارش قرار ندهد و
مشتریانش هم به دستگاه‌های ارزان‌قیمت‌تری مانند تولیدات شیائومی روی
بیاورند، در آینده شاهد شکست اپل درزمینهٔ گوشی هوشمند خواهیم بود. البته
این‌ها همه حدس و گمان است و ما قصد تخریب هیچ شرکت و توهین به طرفداری را
نداریم و فقط قصد تحلیل آمار و ارقام را داریم.
حال از منظر دیگری به این قضیه نگاه
می‌کنیم. بسیاری اپل را مانند شرکت BMW یا مرسدس می‌خوانند و دلیلشان هم
این است که این دو شرکت خودروسازی، شرکتی خاص هستند با مشتریانی خاص و شرکت
شیائومی را مانند شرکت کرایسلر یا فورد می‌خوانند. این دو دلیل
امیدوارکننده به نظر می‌رسند اما تا زمانی که دو نکته زیر را به یاد آوریم:
1- پیکره‌ی مشتریان اپل پایش را از بازار
تجملاتی و لوکس فراتر گذاشته. به‌طوری‌که فروش مرسدس و BMW در ایالات‌متحده
سهمی 10 تا 11 درصدی را داراست اما فروش آیفون 40 درصد از بازار گوشی‌های
هوشمند آمریکا را تشکیل می‌دهد. پس در اینجا به تناقض می‌رسیم که آیفون
صرفاً برند قشر سرمایه‌دار نیست و اپل در حال حاضر فروش زیادی به مشتریان
فورد و کرایسلر دارد!
2- برخلاف بازار خودرو، گوشی‌های هوشمند
درگیر پلتفرم‌های مختلف هستند که این پلتفرم‌ها در جذب مشتری تأثیر دارند.
به‌بیان‌دیگر این اپلیکیشن‌ها و سرویس‌های مختلف هستند که برای کاربرد در
یک پلتفرم خاص طراحی شده‌اند و باعث تمایز می‌شوند. در این بازار خاص، این
سهم بازار است که میزان تمایل سازندگان اپلیکیشن‌ها را برای ساخت اپلیکیشن و
یا ارائه سرویسی خاص مشخص می‌کند؛ چیزی که امروزه ویندوزفون درگیر آن است؛
و از طرفی همین امکانات کم باعث رانده شدن کاربران می‌شود و نتیجه چه
می‌شود؟ کاهش سود و درآمد.
بنابر نکته بالا اپل در کشورهایی که سهم
بیشتری از آن‌ها را در اختیار دارد ممکن است با مشکل مواجه نشود که دلیل
اصلی آن فروش قراردادی آیفون است؛ پس اپل باید به فکر چاره‌اندیشی در
بازارهای درحال‌توسعه باشد چون تهدید اصلی در این بازارها و به‌وسیله‌ی
رقابت قیمتی صورت می‌گیرد و سهم کم اپل از بازارهایی مانند چین و هند هم
خود این شکست را سنگین‌تر خواهد کرد.
آیا این قضیه به معنی فروپاشی اپل است؟ در
جواب باید بگوییم خیر؛ زیرا چرخه تغییرات در آیفون 6 بسیار وسیع به نظر
می‌رسد و همچنین حاشیه سود فعلی اپل بسیار بالاست و حساب‌های بانکی‌اش بیش
از نیاز کلی هر شرکتی مملو از پول است. پس در انتها نتیجه می‌گیریم که این
حاشیه سود اپل است که در طول چند سال آینده مورد تهدید واقع می‌شود؛ چون
گوشی‌های هوشمند ارزان‌قیمت بازار را به تصرف خود درخواهند آورد.