۲۳ سال پیش در روز سه شنبه ۱۷ دی ماه ۱۳۷۰ با بهره برداری از
تسهیلات شبکه پست الکترونیک (ایمیل) در مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات،
فصلی تازه در عرصه ارتباطات در کشور آغاز شد.
به گزارش سافت گذر به نقل ازبرسام؛ با تلاش مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات که از سال ۱۳۷۶ با
ارتقا به پژوهشگاه به «پژوهشگاه دانش های بنیادی» تغییر نام داد، ایران در
ابتدای دهه ۱۳۷۰٫
به عنوان نخستین کشور خاورمیانه – پس از رژیم اشغالگر قدس – به شبکه جهانی اینترنت پیوست.
اولین اتصال ایران به شبکه اواخر سال ۱۹۹۲ میلادی موقتا از
طریق اتصال تلفنی دستگاه کامپیوتر ۸۰۳۸۶ به دانشگاه لیسنتس اتریش صورت
گرفت.
این مرحله از راه‌اندازی ارتباط با شبکه کامپیوتری آموزشی و
پژوهشی اروپا به منزله فاز صفر بود و استفاده از شبکه تقریبا به مبادله پست
الکترونیک برای اعضای هیات علمی و پژوهشگران مرتبط با مرکز تحقیقات فیزیک
نظری و ریاضیات منحصر بود.
در ادامه، گره اصلی ایران از طریق یک دستگاه کامپیوتر Micro
VAX 3100 که در مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات نصب شده بود و با یک خط
استیجاری به دانشگاه وین اتریش به عنوان یکی از نقاط اصلی اتصال به شبکه در
آن متصل شد.
اواخر سال ۹۳ میلادی پروتکل IP/ICP در ایران راه اندازی شد که
امکان اتصال به شبکه اینترنت را فراهم کرد و ایران حدود یک سال بعد از
دانشگاههای اروپایی به شبکه اینترنت وصل شد.
فعالیت گره ایران در شبکه اموزش و پژوهش اروپا رسما از اول
ژانویه ۱۹۹۳ اغاز شد با این حال گسترش شبکه به دانشگاه ها و مراکز علمی و
تحقیقاتی کشور به دلییل ضعف خطوط مخابراتی بسیار به کندی پیش رفت به طوری
که با گذشت بیش از یک سال از اتصال ایران به شبکه خط دانشگاه صنعتی شریف
عملا بلااستفاده مانده و خط دانشگاه صنعتی اصفهان با سرعت ۴۸۰۰ bps اجازه
استفاده همزمان بیش از دو یا سه کاربر را نمی‌داد!
به گفته دکتر شهشهانی، استاد مرکز تحقیقات فیزیک نظری و
ریاضیات و مسوول اسبق ثبت پسوند ملی ایران (IR.) کل ظرفیت اتصال کشور در آن
زمان ۹٫۸ کیلوبیت در ثانیه بود که با توجه به این که هنوز سرویسهای Web و
فایلهای گرافیکی راه نیفتاده بود همین سرعت ۹٫۸ کیلوبیتی برای تبادل ایمیل
کفایت می کرد.
ثبت دامنه ملی دات آی آر – IR – در سال ۷۲ یکی از اقدامات
موثر در قلمرو اینترنت ایرانی محسوب می شود که توانست مشخصه ای تعیین شده
برای هویت ایران در فضای اینترنت شکل دهد. این اقدام از سوی مرکز تحقیقات
فیزیک نظری و ریاضیات انجام شد که هنوز هم تنها نهاد ثبت اسامی قلمرو دامنه
های اینترنتی در ایران به رسمیت شناخته می شود. در همین سال اولین فهرست
ایمیل ایرانی که موضوعی ورزشی داشت به راه افتاد تا اولین تومار ایرانیان
در شبکه اینترنت راه‌اندازی شود و هزاران ایرانی از سراسر دنیا بتوانند در
مورد اخبار و حوادث ورزشی ایران تبادل نظر کنند.