امواج الکترومغناطیسی امواجی
هستند که توسط حرکت ذرات باردار الکتریکی تولید می شوند. این امواج، تابش
الکترومغناطیسی نیز نامیده می شود؛ چرا که بر اثر تابش ذرات باردار
الکتریکی به وجود می آیند. این امواج از فضای خالی، هوا و دیگر مواد عبور
می کنند.
به گزارش سافت گذر به نقل ازبرسام؛ مطالعات و تحقیقات دانشمندان
روی تاثیر امواج الکترومغناطیسی بر سیستم های مختلف زیستی از سال ۱۹۳۵ آغاز
شد. نتایج بسیاری از این تحقیقات نشان داد، امواج الکترومغناطیسی با تغییر
در توزیع یون ها تاثیراتی بر ارگانیسم موجودات زنده از جمله رشد آنها
دارد.
همچنین این مطالعات نشان داد بین میدان های الکترومغناطیسی و از بین
رفتن کلونی زنبورها در اروپا و آمریکا و همچنین مهاجرت پرندگان ارتباط وجود
دارد. در حالی که جنبه های مثبت فناوری های نوین سبب می شود زندگی انسان
مدرن ساده تر شود، اثرات منفی این فناوری ها نیز می تواند به کیفیت زندگی
انسان لطمه وارد کند. بحث و گفت و گو در مورد اثرات سوء امواج
الکترومغناطیسی در زندگی انسان، پس از کشف الکتریسیته در قرن ۱۹ همواره
وجود داشته است.
امواج الکترومغناطیسی که توسط
بسیاری از منابع طبیعی و انسان تولید می شوند، می توانند به فواصل طولانی
تابیده و نقش بسیار مهمی در زندگی روزمره انسان ایفا کنند. به طور خاص،
میدان های الکترومغناطیسی که در فرکانس های رادیویی ( RF ) برای ارتباطات،
رادیو و تلویزیون، شبکه های تلفن همراه و سیستم های بی سیم داخل ساختمان
استفاده می شود، به جز جدانشدنی زندگی انسان تبدیل شده اند.
به خصوص با توجه به آسیب های
بالقوه امواج رادیویی بر مردم، افزایش چشمگیر گوشی های تلفن همراه، نگرانی
های قابل توجهی را برای انسان به همراه آورده است. از آنجا که تلفن های
همراه در موقعیت های بسیار نزدیک به بدن انسان استفاده می شوند و به تعداد
زیادی ایستگاه آنتن نیاز دارند، تاثیر شبکه های تلفن همراه بر سلامت انسان
همواره مورد توجه بوده است.
در پاسخ به نگرانی های عمومی در مورد استفاده از این امواج روی سلامت
انسان، در سال ۱۹۹۶ سازمان بهداشت جهانی (WHO) تلاش های تحقیقاتی را در این
زمینه آغاز کرد. در ماه مه ۲۰۱۱، آژانس بین المللی تحقیقات سرطان وابسته
به سازمان بهداشت جهانی، چکیده ای از خطرات بهداشتی میدان های
الکترومغناطیسی را منتشر کرد.
در این گزارش آمده است که شواهد محدودی از خطرات امواج الکترومغناطیسی
روی سلامت انسان وجود دارد که از میان آن ها می توان به افزایش خطر ابتلا
به بیماری های گلیوما و نوروم آکوستیک (تومورهای سرطانی اعصاب و مغز) اشاره
کرد. در نتیجه این سازمان امواج الکترومغناطیسی را در دسته امواج ˈاحتمالا
سرطان زا ˈ (possibly carcinogenic) طبقه بندی کرده است.
اثر میدان های مغناطیسی بر سلول ها
به گفته دانشمندان هیچ شاهدی
مبنی بر اثرات خطرناک امواج رادیویی با طول موج پایین بر سلامت انسان وجود
ندارد. اما برخی مطالعات سلولی ، اثرات نامطلوب این امواج را بر دی ان ای
(DNA) نشان می دهد.
میدان های مغناطیسی و سیستم عصبی
از آنجایی که تلفن های همراه
نزدیک بافت مغز مورد استفاده قرار می گیرند، امواج الکترومغناطیسی بر آن
بیشترین تاثیر را می گذارند. تا کنون مطالعات زیادی تاثیرات امواج
الکترومغناطیسی از ایستگاه های آنتن دهی تلفن همراه بر سیستم عصبی و رفتار
انسان را بررسی کردند. نتایج این تحقیقات نشان می دهد امواج الکترومغناطیسی
که از تلفن های همراه منتشر می شوند، تاثیر چندانی بر سیستم عصبی و سلامت
روان ندارد.
تاثیر میدان های مغناطیسی بر استخوان و غضروف
اگر چه در مطالعات انجام شده
برای تعیین تاثیر میدان های الکترومغناطیسی بر استخوان و غضروف از امواج با
طول موج بسیار پایین استفاده شد، اما نتایج نشان داد این امواج در کاهش
تکثیر بافت های استخوانی و معدنی موثر هستند.
میدان های مغناطیسی و بارداری
با توجه به حمل تلفن های همراه
در جیب، نگرانی هایی در مورد خطرات این امواج روی تولید مثل وجود دارد.
نتایج تحقیقات نشان می دهد که تابش این امواج هیچ گونه تغییری در سطح
هورمون های جنسی به وجود نمی آورد و ناباروری، سقط جنین، تولد کودکان نارس و
کم وزن به دنبال ندارد. به گفته محققان اگرچه بیش از ۳۰ سال پژوهش های
بسیاری در مورد اثرات سوء امواج الکترومغناطیسی صورت گرفته است، ولی هنوز
برای شناسایی آسیب های آن به سلامت انسان باید پژوهش های بیشتری انجام شود.
در پایان باید گفت طیف گسترده ای از تاثیرات زیست محیطی باعث اثرات
زیستی روی انسان می شود اما این اثرات صرفا به معنی خطر نیست و تحقیقات
ویژه برای شناسایی و اندازه گیری مخاطرات بهداشتی مورد نیاز است. ولی آنچه
از نتایج این تحقیقات برمی آید تاثیر فرکانس های کم، میدان های الکتریکی و
مغناطیسی خارجی بر بدن بسیار ناچیز است. بدون شک قرار گرفتن کوتاه مدت در
معرض سطوح بسیار بالای میدان های الکترومغناطیسی می تواند برای سلامتی مضر
باشد.