راهنمای کامل تشخیص سن هارد دیسک؛ چگونه عمر هارد را تخمین بزنیم؟

آیا یک هارد دیسک دست دوم دارید و می‌خواهید سن آن را بدانید؟ یا سال‌هاست که از آن استفاده می‌کنید و می‌خواهید بدانید چقدر دیگر دوام خواهد آورد؟ در اینجا چند روش برای تعیین سن هارد دیسک شما وجود دارد.

بررسی برچسب فیزیکی ساده‌ترین و دقیق‌ترین راه برای تعیین سن هارد، بررسی تاریخ تولید روی برچسب فیزیکی آن است. از آنجا که این برچسب‌ها در کارخانه چاپ می‌شوند، معمولاً تاریخ تولید را نشان می‌دهند و قابل اعتمادترین منبع اطلاعات هستند. البته همه سازندگان این جزئیات را درج نمی‌کنند.

برای بررسی، کامپیوتر را خاموش کرده و از برق بکشید. کیس را باز کنید و هارد را پیدا کنید، سپس آن را برگردانید تا ببینید آیا برچسبی با تاریخ روی آن وجود دارد. فرمت تاریخ معمولاً YYYY-MM-DD یا MM-YYYY است. تاریخ ممکن است به تنهایی نوشته شده باشد، یا با عنوان “DOM” یا “Date of Manufacture” مشخص شده باشد.

اگر از لپ‌تاپ استفاده می‌کنید، ممکن است به پیچ‌گوشتی‌های مخصوص برای دسترسی به هارد نیاز داشته باشید. برخی لپ‌تاپ‌ها به راحتی باز می‌شوند، در حالی که باز کردن برخی دیگر می‌تواند دشوار باشد. اگر مطمئن نیستید، از کمک حرفه‌ای استفاده کنید - نمی‌خواهید تصادفاً به چیزی آسیب برسانید.

بررسی وضعیت گارانتی در وب‌سایت سازنده اگر تاریخ تولید روی برچسب هارد چاپ نشده باشد، می‌توانید با بررسی وضعیت گارانتی آن در وب‌سایت سازنده، سن آن را تخمین بزنید. کافی است شماره سریال هارد را وارد کنید تا ببینید گارانتی چه زمانی منقضی می‌شود یا آیا قبلاً منقضی شده است. بر اساس مدت زمان گارانتی، می‌توانید سن آن را تخمین بزنید.

برخی سازندگان ممکن است همراه با جزئیات گارانتی، تاریخ تولید هارد را نیز نمایش دهند که کار شما را آسان‌تر می‌کند. برای بررسی گارانتی، به وب‌سایت سازنده مراجعه کنید، شماره سریال روی برچسب را یادداشت کنید (یا از دستور wmic diskdrive get serialnumber در Command Prompt استفاده کنید)، آن را وارد کنید و ببینید آیا جزئیاتی برای تخمین سن هارد وجود دارد.

تخمین عمر با استفاده از ساعات روشن بودن اگر هارد برچسب ندارد و وضعیت گارانتی هم اطلاعاتی ارائه نمی‌دهد، می‌توانید با بررسی ساعات روشن بودن (POH) سن آن را تخمین بزنید. این معیار که نشان‌دهنده کل ساعات روشن بودن هارد است، می‌تواند با استفاده از داده‌های S.M.A.R.T از طریق ابزارهایی مانند CrystalDiskInfo بازیابی شود.

برای تخمین سن هارد، می‌توانید ساعات روشن بودن گزارش شده را بر میانگین استفاده روزانه خود تقسیم کنید. به عنوان مثال، CrystalDiskInfo برای هارد من 1,780 ساعت را نشان داد و من روزانه حدود 10 ساعت از دستگاهم استفاده می‌کنم (به جز آخر هفته‌ها). این تخمینی حدود 178 روز به دست می‌دهد. با در نظر گرفتن آخر هفته‌ها که از دستگاه استفاده نمی‌کنم، تخمین به حدود 249 روز می‌رسد.

بررسی تاریخ نصب سیستم عامل اگر هرگز هارد خود را تعویض یا فرمت نکرده‌اید و از زمان خرید آن سیستم عامل را مجدداً نصب یا ارتقا نداده‌اید، هارد شما ممکن است به قدمت تاریخ نصب سیستم عامل باشد. اگرچه این روش همیشه دقیق نیست، اما می‌تواند تخمین تقریبی ارائه دهد.

برای بررسی تاریخ نصب، جستجوی ویندوز را باز کنید، Command Prompt را تایپ کنید و برنامه را اجرا کنید. سپس دستور: systeminfo | find “Original Install Date” را اجرا کرده و Enter را فشار دهید. این کار زمان نصب ویندوز را نشان می‌دهد و ایده کلی از سن هارد شما ارائه می‌دهد. با این حال، اگر سیستم عامل شما از یک هارد قدیمی‌تر کلون شده باشد، این تخمین می‌تواند نادرست باشد.

نشانه‌های خرابی هارد دیسک اگر هارد شما قدیمی می‌شود، باید مراقب نشانه‌های خرابی باشید تا بتوانید قبل از وقوع فاجعه، آن را تعویض کرده و داده‌های خود را منتقل کنید.

واضح‌ترین نشانه، شنیدن صدای کلیک، سایش یا بوق از هارد است که نشان‌دهنده مشکلات مکانیکی است. خطاهای مکرر هارد، مشکل در بوت شدن با پیام‌هایی مانند “operating system not found”، یا دریافت هشدارهایی مبنی بر پر بودن فضای دیسک علی‌رغم داشتن فضای خالی کافی، نیز نشانه‌های قرمزی هستند که به مشکل احتمالی اشاره دارند.

علاوه بر این، اگر وضعیت S.M.A.R.T نشان‌دهنده سلامت ضعیف هارد باشد، سرعت انتقال داده‌ها به طور غیرعادی کند باشد، سیستم عامل برای بوت شدن زمان زیادی می‌گیرد، یا باز کردن فایل‌ها خیلی طول می‌کشد، می‌تواند نشانه مشکل باشد. درخواست‌های مکرر برای تعمیر هارد، کرش کردن سیستم، یا راه‌اندازی مجدد غیرمنتظره در حین استفاده عادی می‌تواند نشانه‌های قوی باشد که زمان تعویض فرا رسیده است.

با این حال، به یاد داشته باشید که عوامل دیگری نیز ممکن است باعث برخی از این علائم شوند، بنابراین هر هشداری لزوماً به معنای پایان عمر هارد شما نیست.

هر چه هارد قدیمی‌تر می‌شود، خطر خرابی آن و در نتیجه از دست دادن داده‌ها بیشتر می‌شود. به همین دلیل باید قبل از خرید یک هارد دست دوم، سن آن را بررسی کنید. همچنین باید طول عمر هارد قدیمی خود را زیر نظر داشته باشید. پیگیری سن آن می‌تواند به شما کمک کند تصمیم بگیرید چه زمانی برای تعویض آن - شاید با یک SSD مناسب - مناسب است.