این مقاله به قلم داگ کیتلاس (Dag Kittlaus) یکی از موسسان و از اعضای هیئت مدیره Siri
نگاشته شده است. شرکتی که در سال 2010 به دلیل عرضه موفقیت آمیز برنامه
سخنگو که در حال حاضر در برخی از محصولات اپل بکار گرفته می شود، توسط
کمپانی اپل خریداری شد. مطمئناً مطالعه این مقاله جذابیت های خاص خود را
برای علاقمندان فناوری خواهد داشت.
سال های متمادی است که صنعت فیلم سازی
هالیوود نمونه های گوناگونی از دستگاه های هوشمند و ربات های انسان نما را
نشان می دهد که دارای قدرت تفکر و تکلم و حتی مباحثه با آدمی هستند، ربات
های که فرامین را اطاعت و اجرا می کردند و پیشنهادات دلسوزانه ای می دهند.
رایانه هایی چون HAL 9000 و خودروی KITT در فیلم Star Trek «پیشتازان فضا»
نمونه های آشنایی از این موارد هستند.
اینگونه بود که تفکر اولیه ایجاد برنامه
Siri ایجاد شد. جالب اینجاست پاسخ هایی که این برنامه به کاربر می دهد حتی
از دایره تصورات من (موسس Siri) نیز فراتر رفته است. به هیچ وجه موفقیت این
برنامه را تصادفی نمی دانم. Siri برنامه جذابی است که با اغلب کاربران
ارتباط خوبی برقرار کرده است. امیدوارم که از این پس شرکت اپل آن را بهتر و
کاراتر کرده و خیرش را ببیند!
اما تازه این اول راه است. قویاً معتقدم
روزی فرا خواهد رسید که کودکان ما با تعجب می پرسند: «پدر، شما چطوری بدون
داشتن دستیار مجازی زندگی می کردین!؟» درست همان پرسشی که ما از پدربزرگ ها
می پرسیم و باور نداریم که دنیایی بدون اینترنت، گوگل و حتی لپ تاپ ها
وجود داشته است. امیدوارم با این سیر تحولی که علم در پیش گرفته است، روزی
فرا برسد که با رایانه های مخصوصی کار کنیم که در همه زمینه ها با ما تعامل
گفتاری سازنده ای داشته باشند.
مثلاً در زمینه بانکداری، هم اکنون یکی از
بانک های اروپایی در حال سرمایه گذاری بر روی صندوق داران خودکار و مجازی
است که قادر به برآوردن تمامی نیازهای مشتریان باشند. خدا را چه دیدید شاید
روزی در بانک سر خیابان با صندوق دارانی مواجه شویم که انسان نیستند، اما
دقت و سرعت بالایی در رفع احتیاجات ما دارند.
از این گذشته، نباید فراموش کرد که این
دستگاه ها را می توان در همه جا و همه زمینه ها یافت. به زودی با راهنماهای
تور، کارشناسان خدمات پس از فروش و حتی پزشکانی روبرو خواهیم شد که گوشت و
پوستی بر تن ندارند! مطمئن باشید که این دنیای خارق العاده زودتر از آنچه
که تصور می کنید از راه خواهد رسید و این دستیار مجازی هوش مصنوعی است که
بستر تعاملی لازم برای نیل به این مهم را فراهم خواهد کرد.
به کمک همین دستیار مجازی هوش مصنوعی به
زودی ابزارهای کاربردی و خدمات اینترنتی فراوانی را در اختیار خواهیم داشت.
مواردی که قابلیت شخصی سازی، تعاملات ساده، آگاه سازی های مفهومی و
اقدامات یکپارچه را در خود خواهد داشت و چیزی نمی گذرد که همه این موارد در
یکجا قرار خواهند گرفت. برای نمونه فرض کنید با یکی از این ربات هایی که
در فرودگاه انجام وظیفه می کنند سر و کار پیدا کرده اید و قرار است به
شمایی که با تاخیر هواپیما مواجه شده اید کمک کند:
متاسفانه
پرواز شما دو ساعت و نیم با تاخیر همراه است. اگر دوست داشته باشید می
توانم در هتلی که این حوالی است برایتان اتاقی رزرو کنم. یا اینکه در سایر
پروازهایی که به مقصد مورد نظر شما می روند به دنبال جای خالی بگردم؟ خب
اگر مایل باشید در پرواز نیم ساعت دیگه شرکت هوایی فلان ایر می توانید با
یک پرواز چارتر به مقصد خودتون برسید!
برای انجام همین کار به نظر ساده، لازم
است که اطلاعات گسترده و به روزی را از درک زمان، موقعیت، فضا، مکان و امور
شخصی گرفته تا آخرین اطلاعات پرواز، رزرواسیون هتل و پروازها، وضعیت
مسافران سایر پروازها و سایر امور را در اختیار ربات مهربان مربوطه قرار
دهیم.
از این جالب تر فرض کنید که کلیه اطلاعات
شخصی و کاری تان را در اختیار یکی از این دستیاران مجازی اداری قرار داده
اید، وقتی که به دفتر کارتان وارد می شوید می بینید که تمام کارها انجام
شده و حتی برای همسر سابق تان دست گل تولد فرستاده شده، یا بدهی که اصلاً
مایل به پرداخت آن نبودید هم با کارت اعتباری جدید پرداخت شده است!
خب در کنار تمام مزایا، این ابزارها می
توانند معایبی هم داشته باشند. اما نکته ای که مهم است، آنکه مسلماً فردا و
فرداها نمی توان به سبک و سیاق امروز یا حتی دیروز امور را سامان داد و
کارها را پیش برد. لازم است که در لحظه و زمانی که هستیم حیات کنیم.
مطمئناً در آینده نزدیک با یکپارچه سازی اطلاعاتی با ربات های انسان نمای
هوشمندتر و قابل قبول تری مواجه خواهیم شد که کارها را به نحو بهتری انجام
می دهند.
اما پرسش اصلی این است که جهان چگونه می
خواهد به هوش مصنوعی یکپارچه و فراگیر دست یابد؟ آیا قادر است مانند بستری
که برای اینترنت اولیه ساخت، برای این مهم نیز دست به ایجاد شبکه ای به هم
تنیده نماید. آیا قادر خواهیم بود تا زمینه های گوناگونی از اطلاعات و دانش
را به هم پیوند دهیم و به قول جان باتل (John Battelle) به دنیایی برسیم
که:
در آینده جستجو همانا جستجوی صرف نیست، بلکه گفتگو با حکیمی قابل اطمینان و اعتماد است که دانشی جامع دارد!
راستی فراموش کردم، از این به بعد من هم برای تهیه این برنامه (Siri)
مجبورم مثل همه شما در صف خرید آیفون 5، 6 و یا 7 بایستم تا از برنامه ای
که خود آن را خلق کرده ام استفاده کنم. شاید بهتر باشد که از اپل بخواهم به دلیل حق آب و گلی که دارم، آخرین نسخه از آن را خود برای من بفرستند.