هوش مصنوعی همچون یک کودک به یادگیری می‌پردازد

به گزارش سافت گذر به نقل اززومیت؛ برنامه‌های هوش مصنوعی امروزه از قابلیت تحلیل و اجرای وظایف مشخص نظیر هدایت هواپیماها، برنده شدن در مسابقات هوش و دانش، و ایجاد شرایط دشوار و هیجان‌انگیز در بازی‌های ویدیویی برخوردار هستند. اما حتی پیشرفته‌ترین نوع این هوش‌های مصنوعی نیز اگر صحبت از بینش گسترده‌تر و سطح درک در میان باشد، هوش و توانی بالاتر از یک کودک ۴ ساله ندارند. بنابراین منطقی به نظر می‌رسد که محققان فعال در دانشگاه گاتنبرگ دست به توسعه‌ی برنامه‌ای زده‌اند که توسعه‌ی شناختی یک کودک انسان را تقلید و تداعی می‌کند. Claes Strannegård از اعضای این پروژه می‌گوید:

ما برنامه‌ای توسعه داده‌ایم که می‌تواند برای نمونه به یادگیری ریاضیات پایه، منطق و دستور زبان بپردازد، آن بهم بدون وجود هیچ دانش از پیش ارائه شده‌ای.

این برنامه ضمن آغاز یادگیری با مجموعه‌ای از تعاریف ساده و کلی تلاش می‌کند مدلی شناختی از مسائل ایجاد کرده و به تدریج دانش جدید را بر پایه‌ی دانش پیشین بنا می‌کند. سپس این برنامه در مرحله‌ی بعد، با استفاده از این دانش به استخراج نتایجی در خصوص قوانین و روابطی که بر جهان حاکم است می‌پردازد تا با شناسایی الگوهای جدید تلاش می‌کند میان این الگوها و سطح بینش خود ارتباط برقرار کند.

این فرآیند درست همانند همان چیزی است که کودکان برای توسعه‌ی هوشمندی خود به کار می‌گیرند. یک کودک برای مثال قادر است درک کند که اگر ۰ = ۰ × ۲ و ۰ = ۰ × ۳ بنابراین ۰ × ۵ نیز برابر با ۰ خواهد بود. یا در نمونه‌ای دیگر، کودک انسان قادر است نتیجه گیری کند که در ترتیب ۸، ۵، ۲ عدد بعدی ۱۱ خواهد بود. همین شیوه‌ی محاسبه و شهود به سایر حیطه‌ها نیز تعمیم داده می‌شود که می‌توان دستور زبان را بعنوان نمونه مثال زد که در این حیطه نیز تشخیص و درک الگوی صرف فعل‌ها ساده بوده و کودک درک می‌کند که اگر حالت گذشته‌ی «آمدن»، آمد باشد بنابراین حالت گذشته‌ی «رفتن» نیز رفت خواهد بود.

ما فرض مسلم می‌دانیم که کودکان همه چیز را بر پایه‌ی تجربه کردن می‌آموزند و اینکه آن‌ها همیشه به دنبال یافتن الگوهای عمومی هستند.

سیستم توسعه داده شده توسط این محققان که نام O* را بر آن نهاده‌اند از اصول تیغ اوکام پیروی می‌کند. بصورت خلاصه اصل تیغ اوکام چنین بیان می‌دارد که شما باید توضیح‌های ساده و کوتاه را به توجیه‌های بلند و پیچیده ترجیح دهید. برای مثال اگر غذایی از داخل یخچال شما ناپدید شد، ابتدا باید فرض کنید یکی دیگر از اعضای خانواده آن را خورده، نه اینکه فرضیه‌ی وجود جن یا آمدن دزد را مطرح کنید. بنابراین سیستم هوشمند توسعه داده شده توسط این محققان نیز بصورت خودکار به تشخیص الگوهای منطقی پرداخته و آن‌ها را با دانش قبلی خود ترکیب می‌کند تا به راه‌حل مسائل دست یابد.

گاهی اوقات این استنتاج کلی موجب بروز خطا و اشتباه می‌شود، همانگونه که ممکن است کودک بر اساس الگوی کلی، حالت پختن غذا را با فعل اشتباه «پزیدن» در نظر بگیرد. اما برنامه‌ی O* نه تنها قادر است حساب کردن را از پایه و بدون پیش‌زمینه‌ی قبلی یاد بگیرد، بلکه می‌تواند در زمینه‌ی مشکلات منطق گزاره‌ای در سطحی فراتر از سطح متوسط انسانی عمل کند. محققان امید دارند بتوان با ارائه‌ی اطلاعات کافی به این سیستم، برنامه‌ی آن‌ها بتواند یاد گرفته و از طریق دلیل و منطق بدون نیاز به تلاش برنامه‌نویس برای فرموله کردن صریح قواعد مورد نیاز برای پاسخگویی به شرایط مشخص، به نتیجه‌گیری صحیح در مجموعه‌ای از دامنه‌های شناختی بپردازد.

ما امید داریم که سرانجام این نوع از برنامه‌ها بتوانند در مجموعه‌ای از کاربردهای عملی و شرایط مختلف مورد استفاده قرار گیرند. من تصور می‌کنم اجرای چنین برنامه‌ای برای توان بخشیدن به یک ربات خانه‌دار همه‌کاره می‌تواند بسیار ارزشمند باشد؛ اما در این مرحله هنوز با چنین چیزی فاصله داریم.

Strannegård و همکارانش به ارائه‌ی مقاله‌ای در توصیف برنامه‌ی *O طی هفتمین کنفرانس هوش عمومی مصنوعی پرداختند که در ماه آگوست برگزار شد.